-
[Cotinga amablis]. Ma fioletowe gardło i środek brzucha.
bławatnik turkusowy - (Cotinga
ridgwayi). Mają turkusowe upierzenie i owalne plamki. Zwężone lotki u samca podczas lotu wydają świszczące dźwięki. Występują w koronach drzew i na obrzeżach wilgotnych lasów.
Brzegówka
[Riparia riparia]. Najmniejsza z jaskółek. Gnieździ się
koloniami w glinianych i piaszczystych urwiskach oraz nad stromymi brzegami rzek
i strumieni. Cienkimi dziobami i pazurkami delikatnych stóp wygrzebują nory o
długości 60 cm, które zwężone są nieco ku górze i zakończone komorą lęgową.
Rokrocznie powracają na to sąmo miejsce. Mają brązowe upierzenie wierzchu ciała
i brązowe przepaski na piersi. Odżywiają się owadami (muchy, moskity. ćmy). Składają od 3 do 6 jaj, które wysiadywane są przez oboje rodziców.
Chruścielak szaroszyj
[Aramides cajanea], (Chruściel południowoamerykański). Krępy ptak wodno-błotny (środowisko namorzynów) o długości do 45 cm. Ma szare
gardło, głowę i przód piersi, brązowe skrzydła i grzbiet oraz biały podbródek. Bardzo płochliwy.
Czakalaka
(Ortalis vetula). Długość ciała około 55 cm. Ich nazwa
pochodzi od głosu jaki wydają. Mają silnie wydłużony tułów i długi ogon. Są
szarobrunatne o żółtawym spodzie. Na gardzieli mają różowe plamy, a koniec ogona
białoobrzeżony. Odżywiają się zazwyczaj wczesnym rankiem i o zmroku. Gniazda
zakładają na drzewach i składają do nich od 2 do 4 jaj. Zamieszkują m.in. Park
Narodowy Juan Castro Blanco.
Czaple
Wyróżniają się długimi, pozbawionymi piór nogami, o długich
palcach ułatwiających brodzenie. Posiadają długi dziób, szerokie i zaokrąglone
skrzydła oraz długa szyję.
czapla modra - [Ardea herodias], (czapla siwa).
Grzbiet i skrzydła niebiesko-szare, dolne części białawe, głowa biała z czarnym pasem zakończonym czarną plamką za oczami. Dziób gruby, żółty i podobny do sztyletu. Nogi czarne z żółtymi stopami. Rozpiętość jej skrzydeł dochodzi do 2 metrów. Żyje w rzekach, nad brzegami jezior i w środowisku bagien. Jaja znosi na drzewach w okolicach wody. 90 % dnia przeznacza na szukanie pożywienia. Żywi się rybami, żabami, jaszczurkami, wężami i krabami.
tygryska nagobroda - (czapla brązowa, czapla tygrysia).
czapla biała - [Egretta alba], (czapla wielka). Największa z kostarykańskich czapli. Ma do 1
metra wysokości. Wyróżnia się bardzo długa, powyginaną szyją, czarnymi nogami i żółtym
dziobem. Ma białe upierzenie. Zamieszkują okolice płytkich jezior. Jaja składają w odstępach dwudniowych. Przy niedostatku pożywienia rodzice pozwalają, by najsilniejsze pisklę
tłukło pozostałe, zapewniając sobie wystarczającą ilość pokarmu. W poszukiwaniu pożywienia wyciągają do przodu szyję.
rakojad - [Cochlearius cochlearius], (czapla łodziodziobowa). Długość około 50 cm. Krępej budowy z
biała szyja, grzbietem i ogonem oraz brązowym spodem, potężnym (7,5 cm dł./5 cm
szer.) dziobem, czarnym czubem z piór na ciemieniu. Jej ogromne oczy
przystosowane są do życia w mroku. Żyją w pojedynkę nad rzekami. Odzywiają się
krabami, rybami i małymi gryzoniami. W okresie godowym odżywiają się grubym ,
ochrypłym głosem przypominającym rechot żaby. Gnieździ się w gęstwinie drzew.
Samica składa 2 - 4 jaj, które wysiadują oboje rodzice 23 - 28 dni.
czapla śnieżna - [Egretta thula], (czapla
nadobna). Amerykański odpowiednik tej czapli. Długość około 40 cm. Posiada
wspaniałe upierzenie. Jest całkowicie biała z czarnym dziobem i nogami (stopy
żółte). Latem jej grzbiet ma delikatne i zwiewne ozdobne pióra. Łowiąc
zaciekawiają i przyciągają ryby potrząsając żółtymi palcami nogi.
czapla niebieska - [Egretta caerulea]. Średniej wielkości o długich nogach i długiej szyi. Zazwyczaj podczas lotu lub odpoczynku zgina szyję w kształt litery S. Ma niebiesko-szary, czarno nakrapiany dziób, niebiesko-szary brzuch, grzbiet i skrzydła oraz kasztanową szyję i głowę.
czapla złotawa - [Bubulcus ibis], (czapla
bydlęca). Do Ameryki przeleciały około 60 lat temu przez Atlantyk i szybko się
rozprzestrzeniła. Długość ciała około 50 cm. Upierzenie białe z pomarańczowymi
piórami na czubku głowy, przedniej części szyi i grzbiecie. Przebywają na polach
ryżowych, miejscach po wyrębach lasów i brzegach wód stojących. Według jednej z
teorii ich nazwa pochodzi od "współpracy" z bydłem (kształtują się pospiesznie
pomiędzy nogami bydła chwytając wypłoszone przez nie owady). Występują m.in. u
ujścia rzeki Estrella oraz w Rezerwacie Narodowym Cano Negro.
Trębacz brązowy
[Milvago chimango], (czimango brązowy). Długość ciała do 60 cm. Mają
jasnoprążkowany spód oraz biały kuper. Drapieżniki. Odżywiają się mniejszymi ptakami i ssakami, bezkręgowcami. Nie gardzą padliną i odpadkami.
Czubacz zmienny
[Crax rubra]. Podobne z wyglądu do bażantów. Mają lekko nasroszone pióra na głowie i długi ogon. Żółty dziób zaakcentowany jest przez żółte wybrzuszenie. Samice mają czarne lub kasztanowe upierzenie z czarnymi lub białymi pasami. Samce są niebieskie lub czarne z białymi brzuchami. Są długożywotnymi ptakami. Są monogamiczne i przemieszczają się parami lub w małych grupach. Raczej biegają niż fruwają. Budują na drzewach gniazda z liści i gałęzi. Samce wydają gwizdy w momencie zagrożenia. Samice składają dwa jaja. Żywią się opadłymi owocami. Zamieszkują m.in. Park Narodowy Juan
Castro Blanco.
Dławigad amerykański
[Mycteria americana]. Wysoki na metr, ma białe
upierzenie z czarnym ogonem, zakrzywiony, długi, gruby dziób, nagą ciemno-szarą głowę i szyję.
Rozpiętość skrzydeł wynosi około 155 cm. Zamieszkuje zabagnione brzegi rzek. Ich pożywienie stanowią ryby, żaby, małe
aligatory i mięczaki. Często porywają młode żółwiki oliwkowe tuż po ich wykluciu na plażach.
Dymówka
[Hirundo rustica]. Ma połyskujący na niebiesko czarny
grzbiet, czerwono-brazowe gardło, ciemnioniebieską przepaskę na górze piersi, a
spód ciała kremowy. Gniazdo buduje z gliny. Jest otwarte do góry i wzmocnione
trawą i sianem. W nocy samce przysypiają na brzegu gniazda.
Dzwonnik trójsoplowiec
[Procnias tricarunculata]. Czerwonobrązowy ptak ze
śnieżnobiała głowa i szyja. Wyróżnia się dźwięcznym jak dzwon śpiewem, który
roznosi się na odległość ponad kilometra. Pod dziobem posiada charakterystyczne
trzy długie nitkowate narośla (stanowiące 1/5 długości całego ptaka). Jest
owocożerny. Najczęściej występuje w lasach chmurowych. Zamieszkuje Park Narodowy
Wulkanu Rincon de la Vieja.
Fregata wielka
[Fregata magnificens]. Czarne ptaki o długim zakrzywionym
dziobie i postrzępionym ogonie. Są jednymi z największych morskich ptaków (ich
długość dochodzi do 1 metra, a rozpiętość skrzydeł do 2 metrów). U samców na
podgardlu zaznaczają się skórzane worki. Podczas kojarzenia się par, inicjatywa
należy do samic, które wypatrują samców zgromadzonych w grupach nad mangrowiami.
Składają zwykle jedno jajo, które przez osiem tygodni (ze zmianą co tydzień)
wysiadują na spółkę z samcami. Potomstwo przez rok pozostaje pod opieka
rodziców. Fregaty posiadają brzydki zwyczaj odbierania pokarmów innym ptakom,
które zwykle uderzają mocno skrzydłami, aż wypuszcza mięso z dzioba. Gnieżdżą
się w koloniach na wyspach wśród półek skalnych i krzewów. W Kostaryce swoje
stanowiska lęgowe maja między innymi na wyspie Bolanos i w Rezerwatach Ostional,
Cabo Blanco.
Głuptaki
[Sula bassana], Zamieszkują strome i wysokie urwiska
wybrzeży kontynentów i wysp oceanicznych. Osiągają 175 cm rozpiętości skrzydeł.
Odżywiają się rybami i głowonogami chwytanymi podczas nurkowania z powietrza, z
wysokości kilkunastu metrów na głębokość do 20 m. Gnieżdżą się w koloniach
liczących tysiące par. Gniazdo buduje na półkach skalnych z wodorostów i trawy
morskiej. Samica składa tylko jedno jajo, które jest wysiadywane przez oboje
rodziców dogrzewających je stopami spiętymi błonami pławnymi. Pisklęta
przebywają w gnieździe przez ponad 60 dni, a następnie wędrują pieszo w stronę
morza odżywiając się zgromadzonymi zapasami tłuszczu. Największa kolonia
głuptaków w Kostaryce znajduje się w Rezerwacie Cabo Blanco. Poza tym występują
w Parku Narodowym Manuel Antonio oraz Rezerwacie Cano Negro.
Gołębie
gołąb skalny - (Columba livia). Jest
szaroniebieski z czarnymi przepaskami na skrzydłach i czarnym prążkiem na
ogonie. Na szyi upierzenie mieni się zielono i fioletowo, na wolu czerwonawo, a
dół grzbietu jest biały. Występuje najczęściej na wybrzeżu. Żywi się suchymi
owocami i nasionami. Niegdyś wyhodowano z niego gołębie domowe.
gołąb łuskowany - (Columba speciosa).
Ma na szyi łuskowate, czarno-obrzeżone, a na piersi i brzuchu biało-czerwone
piórka, ciemno obrzeżone. Głowa, gardło, grzbiet i skrzydła są rude.
gołąb krótkodziobowy - (Columba nigrirostris). Najbardziej powszechny gołąb Kostaryki. Zyje na drzewach. Ma ciemne upierzenie bez wzorów i czarny krótki dziób. Występuje na wilgotnych terenach do 1.100 m. wysokości. Zazwyczaj znosi jedno białe jajo. Okres rozrodczy trwa od marca do sierpnia.
Harpie
[Thraseatus harpyja]. Biało - czarny ptak drapieżny
Środkowej i Południowej Ameryki. Wyróżnia się umieszczonym na głowie czubem.
Jego rozpiętość skrzydeł wynosi 170 cm, a długość całego ciała 110 cm. Świetnie
lata wśród koron drzew polując na małpy, leniwce i ostronosy. Na ziemi żywi się
gryzoniami i gadami. Występuje na półwyspie Osa oraz w paśmie górskim
Talamanka.
Ibisy
Ptaki błotnomoczarowe o długich dziobach i nagich szyjach i
głowach. Kostarykę zamieszkują trzy gatunki ibisów.
ibis amerykański - [Eudocimus albus], (ibis biały). Mają białe upierzenie (z czerwonymi końcówkami skrzydeł),
pomarańczowo-czerwone nogi, zakrzywiony dziób i twarz. Zamieszkują półwysep
Nicoya, prowincję Guanacaste oraz Rezerwat Narodowy Cano Negro. Często tworzą
kolonie z ibisem purpurowym, z którymi spotykane sa niejednokrotnie w gniazdach
(dlatego ornitolodzy coraz częściej sadza, że jest to jeden gatunek jedynie o
odmiennej barwie). Odżywiają się żabami, insektami, krabami i
langustami.
ibis kasztanowaty - [Plegadis
falcinellus], (ibis lśniący). Są prawie jednolicie ciemne. Długość ich ciała
dochodzi do 53 cm, a rozpiętość skrzydeł do 1 metra. Duże grupy lecących ibisów
tworzą piękny klucz w kształcie ukośnej linii, która fruwając porusza się po
niebie jak waż. Przebywają w bagnach z lustrami wody, krzewami i kępami lasów.
Ich gniazda znajdują się tak blisko siebie, że z czasem tworzą jedna platformę.
W czasie karmienia, pisklęta wtykają głowę aż po oczy w gardła rodziców i
wybierają pożywienie. Zamieszkują Rezerwat Narodowy Cano Negro.
Jaskólak amerykański
(Elanoides forficatus). Jastrzębiowaty ptak o ciemnoszarej
wierzchniej stronie ciała. Nazwa pochodzi od sylwetki która przypomina wielką jaskółkę. Zamieszkuje wilgotne lasy nadbrzeżne. Jego populacja
została w ostatnich latach poważnie ograniczona.
Kacyk montezuma
[Gymnostinops montezuma]. Zastępcy szpaków
w Ameryce. Posiadają czarne
upierzenie z jasnożółtym ogonem. Wielkością przypominają kruka. Żywią się owadami, nasionami i owocami. Samice zazwyczaj
przewyższają liczebnie samce w koloniach. Są od nich mniejsze i bardziej lekkie.
To one budują gniazda i tylko one opiekują się pisklętami. W okresie lęgowym
(pora sucha), samce zalecają się do samic skłonami, machaniem skrzydeł oraz
gardłowymi dźwiękami. Żywotność ich piskląt jest bardzo niska ze względu na ich
naturalnych wrogów w postaci tukanów, węży i małp. Niebezpieczne są również
larwy gzów, które składają swe jaja bezpośrednio na jaja ptaków. Uratowane są te osobniki, które budują gniazda w pobliżu uli pszczół lub os (atakujących
gzy). Zamieszkują Park
Narodowy Rincon de la Vieja oraz Pomnik Narodowy Guayabo. Gniazda zakładają w
koloniach liczących od 4 do 40 par. Są one długie jak worki, zwisają na skrajach
lasów i mierzą około 90 centymetrów długości (do 2 metrów).
Kaczki
cyranka modroskrzydła - [Anas discors], (cyranka niebieskogłowa, sinoliczka). Samiec na szarej głowie między oczami i
nasadą dzioba ma białą, półksiężycową plamę. Jako jedyna z kaczkowatych
zamieszkuje łąki zalewowe i tereny wokół płytkich jezior. Samce tokują z
odrzucona do tyłu głowa. Pokarm odcedza głównie z powierzchni wody. Występuje
m.in. w parku narodowym Palo Verde.
drzewica jesionka - [Dendrocygna autumnalis]. Wierzch ciała i gardło rudoczerwone, piersi i brzuch czarne, a
skrzydła szaro-biało-czarne. W dziuplach drzew składają od 12 do 16 jaj, które
dłużej wysiadywane są przez samca niż samicę. Zamieszkuje m.in. Rezerwat
Narodowy Cano Negro, Park Narodowy Palo Verde.
piżmówka amerykańska - [Cairina moschata], (kaczka piżmowa). Przodek wszystkich hodowlanych kaczek. Ma czarne upierzenie z
zielonkawo-fioletowym połyskiem, białe pokrywy skrzydeł oraz czerwone i czarne
nagie miejsca (przypominające brodawki) w okolicach oczu. Zamieszkują bagna i
wody śródleśne. Bardzo sprawnie poruszają się po drzewach. W okresie godowym
samce wydzielają bardzo intensywna woń piżma. Występuje w parku narodowym Palo
Verde.
Karakara czarnobrzucha
[Polyborus plancus], (karakara karłowaty). Ma długie żółte nogi i puszysty czarny czub. Wyróżnia się czerwoną błoną u nasady dzioba. Chętnie spacerują
po ziemi (wówczas wyglądem przypominają wielkie kurczaki), zjadają padlinę, a także chwytają małe zwierzęta (kraby, króliki).
Często prześladuje kraby tak długo, aż wyrzuca one z wola nadtrawione ryby.
Kolibry
Najmniejsze ptaki świata. Tak szybko uderzają skrzydłami,
że oko ludzkie nie jest w stanie wyśledzić ich ruchów. Trzepocące skrzydełka
widoczne są więc w postaci mgiełki. Umożliwia im to zawisanie nieruchomo w
powietrzu. Wysysają z kwiatów nektar za pomocą długiego dzioba z wysuwalnym
językiem. Kostarykę zamieszkuje 50 gatunków kolibrów.
brylancik niebieskogardły - [Heliodoxa jacula]. Zamieszkuje
wilgotne lasy, porastające wysokości od 600 do 1600 m.n.p.m. W odróżnieniu od
innych kolibrów nie unoszą się nad kielichami kwiatów, lecz siadają na nich
nóżkami i spijają nektar. W Ameryce występują od Kostaryki po
Ekwador.
Kormorany
(Wężowe ptaki). Ptaki rybożerne. W poszukiwaniu pokarmu
mogą nurkować do 10 metrów. (Później susza się na gałęziach z rozpostartymi
skrzydłami. Maja długie szyje i wydłużone, ząbkowate po bokach, haczykowate
dzioby. Najczęściej ich upierzenie jest srebrne lub czarne. Gniazdują kolonijne
na drzewach, urwiskach i trzcinach. Wysiadywanie jaj trwa 22-26 dni. W Kostaryce
zamieszkują rezerwat Barra del Colorado.
kormoran oliwkowy - [Phalacrocorax olivaceus], (kormoran południowoamerykański). Często widywany w bezruchu z rozprostowanymi skrzydłami, które suszy po nurkowaniu. Odżywia się rybami, które niekiedy może poławiać w kooperacji z innymi kormoranami. Występują w Rezerwacie Biologicznym Cano Negro.
Kulik mniejszy
[Numenius phaeopus]. Ma czarnobrązowa głowę podzielona na
pół jasnym podłużnym prążkiem. (Ich pisklęta wykluwają się z otwartymi oczami i
całkowicie pokryte puchem. Przez kilka godzin schną pod skrzydłami matki, po
czym mogą opuścić gniazdo i polować na robaki i owady).
Kurka wodna
[Gallinula chloropus], (kokoszka, parwa). Ma czarne
upierzenie z oliwkowozielonym grzbietem, białe skrzydła, zielone nogi, czerwony
dziób oraz czerwone blaszki (łysa skóra) na czole. Biegając i pływając kiwają
ogonem klapiąc przy tym swym szerokim dziobem i podpierając się skrzydłami. są
niezbyt dobrymi lotnikami. Nie tolerują na swym terytorium obecności ptaków tego
samego gatunku. Zwykle znoszą 2 - 4 brązowonakrapiane jaja. Gniazda budują z
liści lub łodyg trzciny.
Kwezal herbowy
[Pharomachrus mocinno]. Przez niektórych uważany za
najpiękniejszego ptaka świata. Jest symbolem narodowym pobliskiej Gwatemali. W
języku Indian Nahuatl, jego nazwa oznacza "piękne pióro". Należy do rodziny trogonów. Posiada aksamitne
czerwone (na piersi) i zielone pióra (które umożliwiają im kamuflowanie się
pomiędzy liściami) oraz powłóczysty ogon dochodzący do 90 centymetrów długości.
Samce maja na głowach grzebieniowy czub. W czasach kolonialnych, gdy siedziba
rządu dla całej Ameryki Środkowej była Guatemala City, uznawano go za symbol
wolności. Wcześniej czcili go Aztekowie. Uważali je za święte, a swojego Boga
nazywali Quetzalcoatl. Pióra Kwezala zdobiły szaty kacyków i rodzin królewskich.
Po wyrwaniu piór z ogona, Kwezale wypuszczane były na wolność.
Kwezale zamieszkują górskie, tropikalne lasy (położone od
700 do 2000 m.n.p.m.), gdzie epifity, małe insekty i owoce są podstawowymi
składnikami ich diety. Zaliczony są do gatunków zagrożonych wyginięciem. Zakres
ich występowania w Ameryce rozciąga się od Meksyku po Boliwię. W Kostaryce
spotkać je można w paśmie górskim Talamanka, w Parku Narodowym Corcovado, w
paśmie Kordyliery Centralnej (Park Narodowy Braulio Carillo, Park Narodowy
Wulkanu Poas) oraz w wyższych partiach Parku Narodowego Rincon de la Vieja i
położonej w prowincji San Jose Dolinie Kolibrów. W tej ostatniej najczęściej
spotykane są od marca do maja. Kwezale przetrzymywane są także w tzw. Zoo Ptaków
w La Guacima. (Jest tylko jedno z dwóch takich miejsc na świecie).
Okres wylęgu trwa od marca do czerwca. Składają zazwyczaj dwa jaja w
dziuplach drzew. Zarówno samce jak i samice wysiadują je na zmianę. Po 30 dniach
od wyklucia małe Kwezale opuszczają gniazda. Wszystkie Kwezale są płochliwe,
rzadko śpiewają. Panuje przekonanie, że w niewoli szybko zdychają.
Piłodziób wspaniały
[Momotus momota], (momot). Na wierzchu przeważnie ubarwione są
zielono, czubek głowy i czoło są niebieskie, środek ciemienia czarny, a gardło i
boki rude. Ogon dochodzi do 30 cm długości (zaniepokojony ptak kiwa nim na
boki), a jego oba środkowe pióra są częściowo wyłysiałe. Swoje gniazda buduje na
ziemi. Związana jest z nim legenda o stworzeniu świata przez Boga Sibo. Według
niej jako jedyne zwierzę nie uczestniczył w pracach i skazany został za to na
wyskubanie ogona i życie przy ziemi.
Puchaczyk żółtobrzuchy
[Pulsatrix perspicillata], (Murukutu). Sowa. Ma brązowy grzbiet i
żółtawy spód. Na czarnej głowie ma biały rysunek w formie okularów. Żywi się
drobnymi kręgowcami i krabami. Niekiedy rozdziera wiszące gniazda kacyków, aby
pożreć ich pisklęta.
Myszołowy
myszołów zwyczajny - [Buteo buteo]. Maja ogromne, długie i szerokie skrzydła i
stosunkowo krótki wachlarzowato rozłożony ogon. Ubarwienie jest zmienne. Spodnia
strona skrzydeł i ogon zaznaczone w drobniejsze, poprzeczne prążki. Długość
całego ciała wynosi mniej więcej 52 cm, rozpiętość skrzydeł 117 - 123 cm. W
locie są powolne i ociężałe. Wydają przeciągłe gwizdy. Ich gniazda umieszczane
są wysoko w koronach drzew. Od spodu są uwite z gałęzi, a wewnątrz usłane trawa
lub sierścią zwierząt. Samica składa 2 - 4 białe jaja. Żywią się owadami,
myszami, wężami, chorymi i osłabionymi ptakami.
myszołów rdzawosterny - [Buteo jamaicensis], (czerwonoogonowy
orzeł, myszołów antylski). Długość ciała od 19 do 24 cali. (Samice są o 25% większe od samców). Upierzenie od jasno do ciemnobrązowego. Podbrzusze jaśniejsze od reszty. Na brzuchu charaktrystyczny czarny pas. Nogi i stopy żółte. Kolor oczu zmienia się od żółto-szarego u pisląt do ciemnobrązowego u osobników dorosłych. Bardzo terytorialne ptaki. Budują gniazda na skrajach lasów lub na samotnie rosnących drzewach.
Nocolot szary
[Nyctibius griseus]. Posiada ochronne ubarwienie. Bardzo
szeroko otwierany dziób i nogi są żółte. Siada pionowo na połamanym krzewie lub
gałęzi i pozostaje nieruchomy niczym jej przedłużenie. Zamieszkuje obrzeża lasów
oraz leśne polanki.
Ostrygojady
(Haematopus ostralegus). Posiadają czarno-białe upierzenie
oraz czerwone dziób i nogi. Zamieszkują płaskie i wydmowe wybrzeża morskie,
delty rzek. Osiągają około 40 cm długości ciała i do 79 cm rozpiętości skrzydeł.
Sprawnie biegają i pływają. Gnieżdżą się w płytkich dołkach osłoniętych kępami
traw. Jedynym miejscem w Kostaryce gdzie samice składają jaja jest wyspa Bolanos. 3, 4 jaja zazwyczaj wysiadywane są 26-28 dni. Pisklęta zaraz po
wykluciu opuszczają gniazdo. Zdolność do lotu osiągają po 5 tygodniach.
Papugi długoogonowe
Wyróżniają się długimi ogonami i potężnymi dziobami,
którymi potrafią rozgryźć najtwardsze owoce.
ara żółtoskrzydła - [Ara Macao], (ara
żółtoskrzydła, ara szkarłatna). Występują od Meksyku do Panamy oraz na wyspie Trynidad. W
Kostaryce żyją tylko w trzech miejscach: w Rezerwacie biologicznym Carara (2000
sztuk), Parku Narodowym Corcovado (150 sztuk) i Parku Narodowym Palo Verde (7
sztuk). (Jest również plan zasiedlenia ich w Parku Narodowym Piedras Blancas). Papugi są przedmiotem działalności fundacji Proiguana niedaleko Orotiny
w prowincji Alajuela. Zazwyczaj mają około 85 cm długości, jaskrawo-czerwone upierzenie (niebiesko-żółte skrzydła, czerwony ogon i biały łepek). Żywią się głównie pestkami i miąższem owoców, czasami liściami lub kwiatami. Mają czteropazurowe stopy i zakrzywiony dziób. Zjadają wiele niedojrzałych owoców, często zawierających toksyny. Jedna z teorii
głosi, że połykając dużo bogatej w minerały gliny, papugi wspomagają swój
organizm w neutralizowaniu trucizn. Samice zazwyczaj składają w grudniu do dwóch jaj. Okres inkubacji trwa około miesiąca. Papugi tego gatunku żyją do 45 lat.
ara oliwkowa - [Ara ambigua], (ara błękitna, ara militarna, ara Buffon, ara zielona). Razem z ogonem może osiągać nawet metr długości.
Posiada zielone upierzenie, biała głowę i czerwone plamki na skrzydłach.
Występuje od Nikaragui po Kolumbię. W Kostaryce spotykane są najczęściej na wybrzeżu karaibskim. Żywią się pestkami, owocami i orzechami. Zazwyczaj występują w małych grupach od 5 do 6 osobników. Zagrożone są wyginięciem. Uczone w
niewoli mogą powtarzać nawet całe zdania.
Pelikany
Duże ptaki morskie o długości ciała około 150 cm., długiej
szyi i długim, spłaszczonym dziobie przypominającym mocny hak. Ich cecha
charakterystyczna jest duża, rozciągnięta skóra pod żuchwa oraz krótkie nogi o
palcach spiętych błona pławna. Odżywiają się rybami (ich kieszeń dzioba może
pomieścić 2-3 razy tyle, co żołądek).
pelikan brązowy - (Pelicanus
occidentalis, pelikany brunatne, pelikany zwyczajne). Najmniejsze z rodziny pelikanów. Ich gardziele moga pomieścić trzy razy tyle co ich żołądek. Mają około 50 cm długości i ważą około 10 pounds. Mają kasztanowo-białe szyje, białe głowy z żółtą koroną, brązowy grzbiet i ogon, czarno-brazowy brzuch i czarne nogi. Znane są z wykonywania podniebnych baletów.
Teren swych łowów obserwują z powietrza, i gdy ujrzą rybę nurkują za nią nawet
kilka metrów w głąb. Gniazdują na skalistych wysepkach lub nad brzegami jezior.
Ich największe stanowisko lęgowe w kraju znajduje się na wyspie Guayabo, w
zatoce Nicoya. Znamienna cecha jest fakt, że żerują na obu kostarykańskich
wybrzeżach, lecz wylęgają się jedynie na wybrzeżu pacyficznym (Rezerwaty Wysp
Guayabo, Negritos i Pajaros, Cabo Blanco, Ballena). Ich wizerunek wykorzystany został do wykonania statuetek na Festiwal Filmów Kostarykańskich.
Piaskowiec
[Calidris alba]. Maja prosty czarny dziób i szare nogi.
Żywią się skorupiakami, mięczakami, wodorostami i nasionami wyrzucanymi na brzeg. Gniazda budują na
ziemi.
Piłodziób błękitnobrwisty
[Eumomota superciliosa]. Długość ciała do 35 cm.
Wielobarwne upierzenie. Zamieszkują suche, luźne lasy z gęstym poszyciem.
Przesiadują na słupach telegraficznych wzdłuż szos. Gnieżdżą się w głębokich
(1,5 metra) norach nad brzegami rzek. Znoszą od 3 do 4 jaj.
Piranga szkarłatna
[Piranga olivacea]. Mają od 6,5 do 7,5 cali długości, a rozpiętość ich skrzydeł wynosi 11 cali. Dojrzałe samce są jasnoczerwone z czarnymi skrzydłami i ogonem. Samice mają oliwkowe grzbiety i żółte spody z ciemnymi ogonami i skrzydłami. Są wabione przez śpiew samców. Kiedy wygrzewają jaja, dokarmiane są przez samce. Preferują lasy liściaste i miejskie parki. Gnieżdżą się na skalistych wybrzeżach.
Pustułka amerykańska
[Falco sparverius]. Mają od 19 do 21 cm długości, a przeciętna rozpiętość skrzydeł wynosi 55 cm. Wyróżniają się rdzawym ogonem, który u
samicy jest ciemnoprążkowany, a u samca zakończony ciemna przepaska. Gnieżdżą się w dziuplach drzew, zagłębieniach budynków, pudełkach i opuszczonych gniazdach po innych ptakach. Żyją w różnych środowiskach, ale warunkiem ich egzystowania są otwarte przestrzenie. Są samotnikami, ale gdy zejdą się w pary w okresie rozrodczym, oboje bronią swego terytorium. Polują wczesnym rankiem i wieczorami. Ich dietę stanowią owady, w szczególności koniki polne.
Rudzianka wielka
[Piaya cayana], (rudzianka amerykańska). Jej upierzenie z wierzchu jest rude, a od
spodu szare. Wyróżnia się bardzo długim ogonem. Dźwięcznym głosem wydaje okrzyk
brzmiacy wyraźnie "piaya" od którego pochodzi jej nazwa naukowa.
Rybitwa czubata
(Sterna sandvicensisi, rybitwa kanapkowa). Ma krótki,
widełkowaty ogon, długi, czarny dziób i rozczochrany czub z piór. W połowie XIX
wieku ich jaja sprzedawane były w cenie kurzych. Gnieździ się tylko na wybrzeży
karaibskim Kostaryki. Jeżeli jakiś intruz wtargnie do kolonii z gniazda
podrywają się wszystkie ptaki jednocześnie i otaczają go gęsta chmura zawadzając
o siebie skrzydłami (spada na niego deszcz ptasich odchodów). Pisklęta pozostają
w gnieździe przez dwa dni, potem spacerują w pobliżu tworząc z innymi pisklakami
przedszkola i robią wycieczki oddalając się znacznie od gniazd. Rodzice
rozpoznają je po wyglądzie i głosie i tylko im przynoszą w dziobie ryby.
Rybołowy
[Pandion haliaetus], (rybny orzeł). Łowi ryby w locie.
Przystosowane do tego celu ma długopalczaste nogi z kolcami pod palcami (od
innych drapieżników odróżniają się jednakowej długości palcami skierowanymi do
przodu i tyłu). Upierzenie na spodzie jest białe (kamuflaż przeciw rybom), i
czarne na grzbiecie (kamuflaż przeciw drapieżnym ptakom nie mogącym odróżnić ich
od wody). Występuje na całym terytorium Kostaryki. Swoje gniazda zakładają w wyższych partiach drzew,
telefonicznych słupach, mostach a nawet wrakach statków. Zazwyczaj znoszą trzy
białe jaja z czerwonymi plamami, które wysiadują przez 5 tygodni. Zdarza się że
chwyciwszy zbyt duża rybę giną wciągnięte pod wodę przez swa niedoszła ofiarę.
Błękitniczek czerwononogi
[Cyanerpes cyaneus]. (Sai bladogłowy). Ma hakowato zakrzywiony ku dołowi
dziób przystosowany do przebijania kielichów kwiatowych i wysysania nektaru.
Żywi się ponadto owocami i owadami. Ma turkusowa barwę głowy i
purpurowo-niebieska resztę ciała skrzydła, grzbiet i ogon czarne). Zamieszkuje
wnętrza lasów. Gniazda buduje na wierzchołkach drzew.
Sępy
Najdoskonalsze szybowce wśród ptaków lądowych. Często
spotkać je można na wysypiskach śmieci. Maja naga skórę głowy i szyję.
sęp czarny - [Coragyps atratus], (urubu czarny). dochodzą do
65 cm dł. Rozpiętość ich skrzydeł wynosi 140 cm. Odżywiają się głównie odpadami
i padliną. Nie pogardza jednak małymi czaplami, oposami, małymi żółwiami i
skunksami. Składają od 1 do 3 jaj, które wysiadywane są przez około 35 dni
zarówno przez samca i samicę. Po 70 dniach od wyklucia małe opuszczają gniazdo. Często pojawiają się na plażach tuż po wykluciu żółwi którymi się odżywiają.
Sinoliczka
[Anas discors], (cyranka modroskrzydła, cyranka niebiesko-skrzydła). Blisko
spokrewniona z cyranka. Samiec na szarej głowie, między oczami i nasada dzioba
ma biały półksiężycową plamę. Gnieździ się na różnych zbiornikach wodnych,
preriach i terenach zalesionych. Trybem życia przypominają europejska
cyraneczkę. Zamieszkuje m.in. Rezerwat Narodowy Cano Negro.
Słonecznica
[Eurypyga helias]. Do 50 cm długości. Krępe tułowie, szyja,
dziób i nogi długie, bardzo pstre upierzenie z licznymi plamkami i kreskami.
Głowa czarna z biała brwią. Przednia część ciała brązowa, brzuch biały a ogon
długi. Zamieszkują brzegi strumieni leśnych rzeczek, gdzie brodzą w poszukiwaniu
owadów i małych rybek.
Sokół wędrowny
(Falco peregrinus). Najszybszy z powietrznych łowców (w
czasie ataku osiąga szybkość 200 km/h). Jego dieta składa się z schwytanych w
powietrzu ptaków. Nie buduje własnego gniazda, lecz wykorzystuje stare,
zbudowane przez inne ptaki. Jaja składa na skalnych występach. Zdobycze łowi
tzw. lotem nurkowym podczas którego osiągać może prędkość 180 km/h. Swe ofiary
zabija natychmiast uderzeniem szponów. Występują m.in. w Rezerwacie Guayabo,
Negritos i Pajaros.
Ślepowron
ślepowron czarnogłowy - (Nycticorax
nycticorax, czarnogłowa czapla nocna). Długość ciała 60 cm. Na grzbiecie są
czarne, pod spodem białe, a ogon popielaty. Nogi o bardzo długich palcach są
siarkowożółte, a dziób czarny. U osobników dorosłych, z ciemienia wyrastają trzy
długie opadające na grzbiet wąskie pióra. Gniazda budują na gałęziach i składają
do nich 2 - 4 jaj. Po 21 dniach w odstępach 1 lub 2-dniowych wykluwają się z
nich pisklęta. Początkowo karmione są przetrawionym pokarmem z wola dorosłych ptaków, a
potem rybami i żabami. Ich największa kolonia znajduje się w Parku Narodowym Palo Verde.
ślepowron żółtogłowy - (Nycticorax
violaceous, żółtogłowa czapla nocna). Długość ciała 60 cm. Ma charakterystyczny,
czarno-biały rysunek na głowie oraz jednostajne, ciemne ubarwienie, na nogach
lekko zielonkawe. Podczas lotu jego nogi wystają ponad ogon. Żerują gromadnie
wśród krzewów na skraju bagien. Odżywiają się wodnymi owadami i małymi
kręgowcami.
Tangary
Tangar niebieski - (Thraupis episcopus). Głowa i brzuch są niebiesko-szare i przechodzą w jaśniejszy odcień niebieskiego na skrzydłach i ogonie. Preferują wilgotne, otwarte przestrzenie do 2.300 m.n.p.m. Mają 18 cm długości. Budują
miseczkowate gniazda. Samice wysiadują jaja samodzielnie. Pojedyncze ptaki łączą
się w pary i pozostają ze sobą przez cały rok. Spożywają jedynie miękkie
nasiona, owady i owoce.
Tukany
(fruwające banany, pieprzojady). Odlegli kuzyni dzięcioła.
Kostarykę zamieszkuje 6 rodzajów tukanów. Gnieżdżą się najczęściej w dziuplach
powiększanych po wcześniejszych lokatorach. Posiadają dzioby kilkakrotnie
dłuższe od głowy. Żywią się owocami, pisklętami innych ptaków i jaszczurkami.
Mianem "tukan" w Kostaryce określa się również banknot 5.000 colonów (ze względu
na znak wodny w postaci tukana).
tukan tęczodziobowy - [Ramphastos
sulfuratus]. Spokrewnione sa z dzięciołami. Występują od Meksyku po Kolumbię i
Wenezuelę. W Kostaryce szczególnie spotykane są w lasach deszczowych po stronie
karaibskiej. Samce są nieznacznie większe od samic. Oboje troszczą się o
potomstwo. Maja czerwone upierzenie z żółtymi "śliniaczkami", szyja i tyłem.
Wyróżniają się wielkim "bananowym" dziobem (może być w kolorze zielonym, żółtym,
czerwonym, niebieskim i brązowym). Żywią się owocami (są największymi ptakami
zjadającymi owoce na terenie Kostaryki), insektami, ptasimi jajami, pisklętami,
żabami i małymi jaszczurkami.
arasari płomienny - [Pteroglossus frantzii]. małe
tukany żyjące w niewielkich stadach za dnia, a w nocy pojedynczo na gałęziach.
Maja karku ozdobę w postaci kasztanowatej przepaski, czerwony kuper i tył
grzbietu, czerwono-żółty spód czarna plamę na piersi i czarno-biały dziób.
Zamieszkują wilgotne lasy i plantacje do 1.300 m.n.p.m.
arasara obrożna - [Pteroglossus
torquatus]. Ma na karku ozdobę w postaci kasztanowej przepaski, lśniąco-czerwony
kuper, jak również tył grzbietu i pokrywy nadogonowe. Spód ciała ma ubarwienie
mieszane - czerwono-żółte. Na piersi znajduje się czarna plama, a na brzuchu
czerwono-czarna przepaska. Czarno-biały dziób ma u nasady wąski, biały prążek.
tukan brązowodziobowy - [Ramphastos
Swaissoni]. - Ich odgłos przypomina rechot żab. Występują w Parku Narodowym
Cahuita.
Urubu
urubu zwyczajny - [Cathartes aura]. Ma nieproporcjonalnie mała w stosunku do reszty ciała głowę. Jest czerwona i podobnie jak szyja pozbawiona upierzenia. Skrzydła czarne, a od spodu lekko srebrne. Dziób jest jasny i mały. Stopy służą im raczej do chodzenia niż chwytania zdobyczy. Żyją w wilgotnych lasach, w pobliżu pól uprawnych. Rozpiętość jego
skrzydeł wynosi 1,8 m, a ciężar 2 kg.
urubu królewski - [Sarcoramphus papa], (
sęp królewski, kondor królewski). Kremowo-biały z czarnymi skrzydłami i ogonem. Ma czerwoną, pomarańczową lub purpurową głowę z licznymi naroślami i szary kołnierz. Miertzy 32 cale.
Rozpiętość skrzydeł wynosi 2 metry. Odznacza się słabym powonieniem, ale za to bardzo dobrym wzrokiem. Gnieżdżą się na ziemi lub w dziuplach powalonych drzew. Zazwyczaj składają 1 jajo, którym opiekują się oboje rodzice. Żywi się padliną i resztkami po uczcie np. jaguarów.
Warzęchy
warzęcha biała - [Espatula rosada].
Posiada charakterystyczny rozszerzony, hakowaty dziób, który służy do odcedzania
pożywienia z wody. Zamieszkuje Rezerwaty Cano Negro, Ostional oraz Park Narodowy
Palo Verde.
warzęcha różowa - [Ajaja ajaja]. Ma
ciemnoczerwone skrzydła, białe szyje i grzbiet, żółtokremowa naga szyję, brązowy
dziób i czerwone nogi. Tworzy stada liczące do 1000 osobników (często z innymi
ptakami). Swoje gniazda buduje w mangrowiowych zaroślach i składa do nich od 3
do 5 brudnobiałych nakrapianych jaj. Tłumnie występuje na plaży Flamingo oraz
przy północnym nabrzeżu miasta Puntarenas.
Wężówka amerykańska
[Anhinga anhinga], (ptak wąż). Szczupłe ptaki o długich,
cienkich skrzydłach. Maja spięte błona pławna palce wiosłowatych nóg oraz ciasno
przylegające do ciała upierzenie umożliwiające nurkowanie. Żyją grupowo w
zabagnionych lasach i nad brzegami jezior. Odżywiają się kijankami i pijawkami.
Polując składają szyję na grzbiecie w kształt litery Z i uderzają nią
błyskawicznie do przodu chwytając ofiarę dziobem. Następnie targają zdobycz w
wodzie potrząsając nią gwałtownie na boki i w końcu łykając. Ich gniazda są
stosunkowo dużych rozmiarów. Zamieszkują rezerwat Cano Negro.
Yguirro
[Turdus grayi], (drozd brązowawy, rudzik). Ptak narodowy Kostaryki. Ma
brązowe upierzenie i czerwone oczy. Podczas godów samce wyróżniają się pięknym
śpiewem. Miejscowi zwykli wówczas mówić, że w ten sposób przywołują deszcz.
Zarówno samce, jak i samice wysiadują jajka i wspólnie opiekują się potomstwem.
Występują m.in. w Parku Narodowym Poas.
Żabiru argentyński
[Jabiru mycteria]. Największy
ptak zachodniej półkuli. Śnieżnobiały z naga głowa, szyja koloru czarnego i
ogromny nieco zakrzywiony ku górze dziób. Jego rozpiętość skrzydeł dochodzi do
2,4 metra. Zamieszkuje w pobliżu jezior i bagien. Na wysokich drzewach budują
charakterystyczne, olbrzymie gniazda.
