REPUBLIKA KOSTARYKI


.
.
.
KSIĘGA GOŚCI


Informacje ogólne
Rośliny
Bezkręgowce
Ryby
Płazy
Gady
Ptaki
Ssaki



 
FAUNA I FLORA: Ptaki

Kostarykę zamieszkuje 850 gatunków ptaków, czyli 1/10 wszystkich gatunków na świecie. 630 z nich to gatunki rodzime, pozostałe odwiedzają Kostarykę podczas migracji. Wyróżnia się cztery strefy występowania ptaków w Kostaryce: strefa północna nizin pacyficznych, strefa południowa nizin pacyficznych, strefa nizin karaibskich oraz strefa centralnych wyżyn.

Biegusy

biegus rdzawy - (Calidris canutus). Krępa budowa ciała. Dochodzi do 26 cm długości. Ma rude upierzenie na spodzie ciała, a brązowawe na grzbiecie, przy czym każde pióro jest obrzeżone czerwono. W czasie wypoczynku tworzy gęste stada liczone często w tysiącach sztuk. Gniazda wygrzebuje w ziemi. Złożone 3 - 4 jaja wysiaduje tylko samiec.

biegus malutki - (Calidris minuta). Najmniejszy z biegusów. Długość ciała dochodzi do 15 cm. Mają zawsze czarne, cienkie dzioby i żółtawe nogi. Ich grzbiet jest brązowy, a brzuch biały. Odżywiają się różnymi insektami. Gniazda znajdują się zwykle na suchych wzniesieniach w pobliżu wody. Często stanowi je zagłębienie w ziemi bez żadnej wyściółki. Składają do nich cztery jaja.

Bławatniki

(Cotingidae). U samca przeważa niebieskie upierzenie. Ich nazwa oryginalna stosowana przez Indian oznacza "wyprany na biało".

bławatnik środkowoamerykański - [Cotinga amablis]. Ma fioletowe gardło i środek brzucha.

bławatnik turkusowy - (Cotinga ridgwayi). Mają turkusowe upierzenie i owalne plamki. Zwężone lotki u samca podczas lotu wydają świszczące dźwięki. Występują w koronach drzew i na obrzeżach wilgotnych lasów.

Brzegówka

[Riparia riparia]. Najmniejsza z jaskółek. Gnieździ się koloniami w glinianych i piaszczystych urwiskach oraz nad stromymi brzegami rzek i strumieni. Cienkimi dziobami i pazurkami delikatnych stóp wygrzebują nory o długości 60 cm, które zwężone są nieco ku górze i zakończone komorą lęgową. Rokrocznie powracają na to sąmo miejsce. Mają brązowe upierzenie wierzchu ciała i brązowe przepaski na piersi. Odżywiają się owadami (muchy, moskity. ćmy). Składają od 3 do 6 jaj, które wysiadywane są przez oboje rodziców.

Chruścielak szaroszyj

[Aramides cajanea], (Chruściel południowoamerykański). Krępy ptak wodno-błotny (środowisko namorzynów) o długości do 45 cm. Ma szare gardło, głowę i przód piersi, brązowe skrzydła i grzbiet oraz biały podbródek. Bardzo płochliwy.

Czakalaka

(Ortalis vetula). Długość ciała około 55 cm. Ich nazwa pochodzi od głosu jaki wydają. Mają silnie wydłużony tułów i długi ogon. Są szarobrunatne o żółtawym spodzie. Na gardzieli mają różowe plamy, a koniec ogona białoobrzeżony. Odżywiają się zazwyczaj wczesnym rankiem i o zmroku. Gniazda zakładają na drzewach i składają do nich od 2 do 4 jaj. Zamieszkują m.in. Park Narodowy Juan Castro Blanco.

Czaple

Wyróżniają się długimi, pozbawionymi piór nogami, o długich palcach ułatwiających brodzenie. Posiadają długi dziób, szerokie i zaokrąglone skrzydła oraz długa szyję.

czapla modra - [Ardea herodias], (czapla siwa). Grzbiet i skrzydła niebiesko-szare, dolne części białawe, głowa biała z czarnym pasem zakończonym czarną plamką za oczami. Dziób gruby, żółty i podobny do sztyletu. Nogi czarne z żółtymi stopami. Rozpiętość jej skrzydeł dochodzi do 2 metrów. Żyje w rzekach, nad brzegami jezior i w środowisku bagien. Jaja znosi na drzewach w okolicach wody. 90 % dnia przeznacza na szukanie pożywienia. Żywi się rybami, żabami, jaszczurkami, wężami i krabami.

tygryska nagobroda - (czapla brązowa, czapla tygrysia).

czapla biała - [Egretta alba], (czapla wielka). Największa z kostarykańskich czapli. Ma do 1 metra wysokości. Wyróżnia się bardzo długa, powyginaną szyją, czarnymi nogami i żółtym dziobem. Ma białe upierzenie. Zamieszkują okolice płytkich jezior. Jaja składają w odstępach dwudniowych. Przy niedostatku pożywienia rodzice pozwalają, by najsilniejsze pisklę tłukło pozostałe, zapewniając sobie wystarczającą ilość pokarmu. W poszukiwaniu pożywienia wyciągają do przodu szyję.

rakojad - [Cochlearius cochlearius], (czapla łodziodziobowa). Długość około 50 cm. Krępej budowy z biała szyja, grzbietem i ogonem oraz brązowym spodem, potężnym (7,5 cm dł./5 cm szer.) dziobem, czarnym czubem z piór na ciemieniu. Jej ogromne oczy przystosowane są do życia w mroku. Żyją w pojedynkę nad rzekami. Odzywiają się krabami, rybami i małymi gryzoniami. W okresie godowym odżywiają się grubym , ochrypłym głosem przypominającym rechot żaby. Gnieździ się w gęstwinie drzew. Samica składa 2 - 4 jaj, które wysiadują oboje rodzice 23 - 28 dni.

czapla śnieżna - [Egretta thula], (czapla nadobna). Amerykański odpowiednik tej czapli. Długość około 40 cm. Posiada wspaniałe upierzenie. Jest całkowicie biała z czarnym dziobem i nogami (stopy żółte). Latem jej grzbiet ma delikatne i zwiewne ozdobne pióra. Łowiąc zaciekawiają i przyciągają ryby potrząsając żółtymi palcami nogi.

czapla niebieska - [Egretta caerulea]. Średniej wielkości o długich nogach i długiej szyi. Zazwyczaj podczas lotu lub odpoczynku zgina szyję w kształt litery S. Ma niebiesko-szary, czarno nakrapiany dziób, niebiesko-szary brzuch, grzbiet i skrzydła oraz kasztanową szyję i głowę.

czapla złotawa - [Bubulcus ibis], (czapla bydlęca). Do Ameryki przeleciały około 60 lat temu przez Atlantyk i szybko się rozprzestrzeniła. Długość ciała około 50 cm. Upierzenie białe z pomarańczowymi piórami na czubku głowy, przedniej części szyi i grzbiecie. Przebywają na polach ryżowych, miejscach po wyrębach lasów i brzegach wód stojących. Według jednej z teorii ich nazwa pochodzi od "współpracy" z bydłem (kształtują się pospiesznie pomiędzy nogami bydła chwytając wypłoszone przez nie owady). Występują m.in. u ujścia rzeki Estrella oraz w Rezerwacie Narodowym Cano Negro.

Trębacz brązowy

[Milvago chimango], (czimango brązowy). Długość ciała do 60 cm. Mają jasnoprążkowany spód oraz biały kuper. Drapieżniki. Odżywiają się mniejszymi ptakami i ssakami, bezkręgowcami. Nie gardzą padliną i odpadkami.

Czubacz zmienny

[Crax rubra]. Podobne z wyglądu do bażantów. Mają lekko nasroszone pióra na głowie i długi ogon. Żółty dziób zaakcentowany jest przez żółte wybrzuszenie. Samice mają czarne lub kasztanowe upierzenie z czarnymi lub białymi pasami. Samce są niebieskie lub czarne z białymi brzuchami. Są długożywotnymi ptakami. Są monogamiczne i przemieszczają się parami lub w małych grupach. Raczej biegają niż fruwają. Budują na drzewach gniazda z liści i gałęzi. Samce wydają gwizdy w momencie zagrożenia. Samice składają dwa jaja. Żywią się opadłymi owocami. Zamieszkują m.in. Park Narodowy Juan Castro Blanco.

Dławigad amerykański

[Mycteria americana]. Wysoki na metr, ma białe upierzenie z czarnym ogonem, zakrzywiony, długi, gruby dziób, nagą ciemno-szarą głowę i szyję. Rozpiętość skrzydeł wynosi około 155 cm. Zamieszkuje zabagnione brzegi rzek. Ich pożywienie stanowią ryby, żaby, małe aligatory i mięczaki. Często porywają młode żółwiki oliwkowe tuż po ich wykluciu na plażach.

Dymówka

[Hirundo rustica]. Ma połyskujący na niebiesko czarny grzbiet, czerwono-brazowe gardło, ciemnioniebieską przepaskę na górze piersi, a spód ciała kremowy. Gniazdo buduje z gliny. Jest otwarte do góry i wzmocnione trawą i sianem. W nocy samce przysypiają na brzegu gniazda.

Dzwonnik trójsoplowiec

[Procnias tricarunculata]. Czerwonobrązowy ptak ze śnieżnobiała głowa i szyja. Wyróżnia się dźwięcznym jak dzwon śpiewem, który roznosi się na odległość ponad kilometra. Pod dziobem posiada charakterystyczne trzy długie nitkowate narośla (stanowiące 1/5 długości całego ptaka). Jest owocożerny. Najczęściej występuje w lasach chmurowych. Zamieszkuje Park Narodowy Wulkanu Rincon de la Vieja.

Fregata wielka

[Fregata magnificens]. Czarne ptaki o długim zakrzywionym dziobie i postrzępionym ogonie. Są jednymi z największych morskich ptaków (ich długość dochodzi do 1 metra, a rozpiętość skrzydeł do 2 metrów). U samców na podgardlu zaznaczają się skórzane worki. Podczas kojarzenia się par, inicjatywa należy do samic, które wypatrują samców zgromadzonych w grupach nad mangrowiami. Składają zwykle jedno jajo, które przez osiem tygodni (ze zmianą co tydzień) wysiadują na spółkę z samcami. Potomstwo przez rok pozostaje pod opieka rodziców. Fregaty posiadają brzydki zwyczaj odbierania pokarmów innym ptakom, które zwykle uderzają mocno skrzydłami, aż wypuszcza mięso z dzioba. Gnieżdżą się w koloniach na wyspach wśród półek skalnych i krzewów. W Kostaryce swoje stanowiska lęgowe maja między innymi na wyspie Bolanos i w Rezerwatach Ostional, Cabo Blanco.

Głuptaki

[Sula bassana], Zamieszkują strome i wysokie urwiska wybrzeży kontynentów i wysp oceanicznych. Osiągają 175 cm rozpiętości skrzydeł. Odżywiają się rybami i głowonogami chwytanymi podczas nurkowania z powietrza, z wysokości kilkunastu metrów na głębokość do 20 m. Gnieżdżą się w koloniach liczących tysiące par. Gniazdo buduje na półkach skalnych z wodorostów i trawy morskiej. Samica składa tylko jedno jajo, które jest wysiadywane przez oboje rodziców dogrzewających je stopami spiętymi błonami pławnymi. Pisklęta przebywają w gnieździe przez ponad 60 dni, a następnie wędrują pieszo w stronę morza odżywiając się zgromadzonymi zapasami tłuszczu. Największa kolonia głuptaków w Kostaryce znajduje się w Rezerwacie Cabo Blanco. Poza tym występują w Parku Narodowym Manuel Antonio oraz Rezerwacie Cano Negro.

Gołębie

gołąb skalny - (Columba livia). Jest szaroniebieski z czarnymi przepaskami na skrzydłach i czarnym prążkiem na ogonie. Na szyi upierzenie mieni się zielono i fioletowo, na wolu czerwonawo, a dół grzbietu jest biały. Występuje najczęściej na wybrzeżu. Żywi się suchymi owocami i nasionami. Niegdyś wyhodowano z niego gołębie domowe.

gołąb łuskowany - (Columba speciosa). Ma na szyi łuskowate, czarno-obrzeżone, a na piersi i brzuchu biało-czerwone piórka, ciemno obrzeżone. Głowa, gardło, grzbiet i skrzydła są rude.

gołąb krótkodziobowy - (Columba nigrirostris). Najbardziej powszechny gołąb Kostaryki. Zyje na drzewach. Ma ciemne upierzenie bez wzorów i czarny krótki dziób. Występuje na wilgotnych terenach do 1.100 m. wysokości. Zazwyczaj znosi jedno białe jajo. Okres rozrodczy trwa od marca do sierpnia.

Harpie

[Thraseatus harpyja]. Biało - czarny ptak drapieżny Środkowej i Południowej Ameryki. Wyróżnia się umieszczonym na głowie czubem. Jego rozpiętość skrzydeł wynosi 170 cm, a długość całego ciała 110 cm. Świetnie lata wśród koron drzew polując na małpy, leniwce i ostronosy. Na ziemi żywi się gryzoniami i gadami. Występuje na półwyspie Osa oraz w paśmie górskim Talamanka.

Ibisy

Ptaki błotnomoczarowe o długich dziobach i nagich szyjach i głowach. Kostarykę zamieszkują trzy gatunki ibisów.

ibis amerykański - [Eudocimus albus], (ibis biały). Mają białe upierzenie (z czerwonymi końcówkami skrzydeł), pomarańczowo-czerwone nogi, zakrzywiony dziób i twarz. Zamieszkują półwysep Nicoya, prowincję Guanacaste oraz Rezerwat Narodowy Cano Negro. Często tworzą kolonie z ibisem purpurowym, z którymi spotykane sa niejednokrotnie w gniazdach (dlatego ornitolodzy coraz częściej sadza, że jest to jeden gatunek jedynie o odmiennej barwie). Odżywiają się żabami, insektami, krabami i langustami.

ibis kasztanowaty - [Plegadis falcinellus], (ibis lśniący). Są prawie jednolicie ciemne. Długość ich ciała dochodzi do 53 cm, a rozpiętość skrzydeł do 1 metra. Duże grupy lecących ibisów tworzą piękny klucz w kształcie ukośnej linii, która fruwając porusza się po niebie jak waż. Przebywają w bagnach z lustrami wody, krzewami i kępami lasów. Ich gniazda znajdują się tak blisko siebie, że z czasem tworzą jedna platformę. W czasie karmienia, pisklęta wtykają głowę aż po oczy w gardła rodziców i wybierają pożywienie. Zamieszkują Rezerwat Narodowy Cano Negro.

Jaskólak amerykański

(Elanoides forficatus). Jastrzębiowaty ptak o ciemnoszarej wierzchniej stronie ciała. Nazwa pochodzi od sylwetki która przypomina wielką jaskółkę. Zamieszkuje wilgotne lasy nadbrzeżne. Jego populacja została w ostatnich latach poważnie ograniczona.

Kacyk montezuma

[Gymnostinops montezuma]. Zastępcy szpaków w Ameryce. Posiadają czarne upierzenie z jasnożółtym ogonem. Wielkością przypominają kruka. Żywią się owadami, nasionami i owocami. Samice zazwyczaj przewyższają liczebnie samce w koloniach. Są od nich mniejsze i bardziej lekkie. To one budują gniazda i tylko one opiekują się pisklętami. W okresie lęgowym (pora sucha), samce zalecają się do samic skłonami, machaniem skrzydeł oraz gardłowymi dźwiękami. Żywotność ich piskląt jest bardzo niska ze względu na ich naturalnych wrogów w postaci tukanów, węży i małp. Niebezpieczne są również larwy gzów, które składają swe jaja bezpośrednio na jaja ptaków. Uratowane są te osobniki, które budują gniazda w pobliżu uli pszczół lub os (atakujących gzy). Zamieszkują Park Narodowy Rincon de la Vieja oraz Pomnik Narodowy Guayabo. Gniazda zakładają w koloniach liczących od 4 do 40 par. Są one długie jak worki, zwisają na skrajach lasów i mierzą około 90 centymetrów długości (do 2 metrów).

Kaczki

cyranka modroskrzydła - [Anas discors], (cyranka niebieskogłowa, sinoliczka). Samiec na szarej głowie między oczami i nasadą dzioba ma białą, półksiężycową plamę. Jako jedyna z kaczkowatych zamieszkuje łąki zalewowe i tereny wokół płytkich jezior. Samce tokują z odrzucona do tyłu głowa. Pokarm odcedza głównie z powierzchni wody. Występuje m.in. w parku narodowym Palo Verde.

drzewica jesionka - [Dendrocygna autumnalis]. Wierzch ciała i gardło rudoczerwone, piersi i brzuch czarne, a skrzydła szaro-biało-czarne. W dziuplach drzew składają od 12 do 16 jaj, które dłużej wysiadywane są przez samca niż samicę. Zamieszkuje m.in. Rezerwat Narodowy Cano Negro, Park Narodowy Palo Verde.

piżmówka amerykańska - [Cairina moschata], (kaczka piżmowa). Przodek wszystkich hodowlanych kaczek. Ma czarne upierzenie z zielonkawo-fioletowym połyskiem, białe pokrywy skrzydeł oraz czerwone i czarne nagie miejsca (przypominające brodawki) w okolicach oczu. Zamieszkują bagna i wody śródleśne. Bardzo sprawnie poruszają się po drzewach. W okresie godowym samce wydzielają bardzo intensywna woń piżma. Występuje w parku narodowym Palo Verde.

Karakara czarnobrzucha

[Polyborus plancus], (karakara karłowaty). Ma długie żółte nogi i puszysty czarny czub. Wyróżnia się czerwoną błoną u nasady dzioba. Chętnie spacerują po ziemi (wówczas wyglądem przypominają wielkie kurczaki), zjadają padlinę, a także chwytają małe zwierzęta (kraby, króliki). Często prześladuje kraby tak długo, aż wyrzuca one z wola nadtrawione ryby.

Kolibry

Najmniejsze ptaki świata. Tak szybko uderzają skrzydłami, że oko ludzkie nie jest w stanie wyśledzić ich ruchów. Trzepocące skrzydełka widoczne są więc w postaci mgiełki. Umożliwia im to zawisanie nieruchomo w powietrzu. Wysysają z kwiatów nektar za pomocą długiego dzioba z wysuwalnym językiem. Kostarykę zamieszkuje 50 gatunków kolibrów.

brylancik niebieskogardły - [Heliodoxa jacula]. Zamieszkuje wilgotne lasy, porastające wysokości od 600 do 1600 m.n.p.m. W odróżnieniu od innych kolibrów nie unoszą się nad kielichami kwiatów, lecz siadają na nich nóżkami i spijają nektar. W Ameryce występują od Kostaryki po Ekwador.

Kormorany

(Wężowe ptaki). Ptaki rybożerne. W poszukiwaniu pokarmu mogą nurkować do 10 metrów. (Później susza się na gałęziach z rozpostartymi skrzydłami. Maja długie szyje i wydłużone, ząbkowate po bokach, haczykowate dzioby. Najczęściej ich upierzenie jest srebrne lub czarne. Gniazdują kolonijne na drzewach, urwiskach i trzcinach. Wysiadywanie jaj trwa 22-26 dni. W Kostaryce zamieszkują rezerwat Barra del Colorado.

kormoran oliwkowy - [Phalacrocorax olivaceus], (kormoran południowoamerykański). Często widywany w bezruchu z rozprostowanymi skrzydłami, które suszy po nurkowaniu. Odżywia się rybami, które niekiedy może poławiać w kooperacji z innymi kormoranami. Występują w Rezerwacie Biologicznym Cano Negro. Kulik mniejszy

[Numenius phaeopus]. Ma czarnobrązowa głowę podzielona na pół jasnym podłużnym prążkiem. (Ich pisklęta wykluwają się z otwartymi oczami i całkowicie pokryte puchem. Przez kilka godzin schną pod skrzydłami matki, po czym mogą opuścić gniazdo i polować na robaki i owady).

Kurka wodna

[Gallinula chloropus], (kokoszka, parwa). Ma czarne upierzenie z oliwkowozielonym grzbietem, białe skrzydła, zielone nogi, czerwony dziób oraz czerwone blaszki (łysa skóra) na czole. Biegając i pływając kiwają ogonem klapiąc przy tym swym szerokim dziobem i podpierając się skrzydłami. są niezbyt dobrymi lotnikami. Nie tolerują na swym terytorium obecności ptaków tego samego gatunku. Zwykle znoszą 2 - 4 brązowonakrapiane jaja. Gniazda budują z liści lub łodyg trzciny.

Kwezal herbowy

[Pharomachrus mocinno]. Przez niektórych uważany za najpiękniejszego ptaka świata. Jest symbolem narodowym pobliskiej Gwatemali. W języku Indian Nahuatl, jego nazwa oznacza "piękne pióro". Należy do rodziny trogonów. Posiada aksamitne czerwone (na piersi) i zielone pióra (które umożliwiają im kamuflowanie się pomiędzy liściami) oraz powłóczysty ogon dochodzący do 90 centymetrów długości. Samce maja na głowach grzebieniowy czub. W czasach kolonialnych, gdy siedziba rządu dla całej Ameryki Środkowej była Guatemala City, uznawano go za symbol wolności. Wcześniej czcili go Aztekowie. Uważali je za święte, a swojego Boga nazywali Quetzalcoatl. Pióra Kwezala zdobiły szaty kacyków i rodzin królewskich. Po wyrwaniu piór z ogona, Kwezale wypuszczane były na wolność.

Kwezale zamieszkują górskie, tropikalne lasy (położone od 700 do 2000 m.n.p.m.), gdzie epifity, małe insekty i owoce są podstawowymi składnikami ich diety. Zaliczony są do gatunków zagrożonych wyginięciem. Zakres ich występowania w Ameryce rozciąga się od Meksyku po Boliwię. W Kostaryce spotkać je można w paśmie górskim Talamanka, w Parku Narodowym Corcovado, w paśmie Kordyliery Centralnej (Park Narodowy Braulio Carillo, Park Narodowy Wulkanu Poas) oraz w wyższych partiach Parku Narodowego Rincon de la Vieja i położonej w prowincji San Jose Dolinie Kolibrów. W tej ostatniej najczęściej spotykane są od marca do maja. Kwezale przetrzymywane są także w tzw. Zoo Ptaków w La Guacima. (Jest tylko jedno z dwóch takich miejsc na świecie).

Okres wylęgu trwa od marca do czerwca. Składają zazwyczaj dwa jaja w dziuplach drzew. Zarówno samce jak i samice wysiadują je na zmianę. Po 30 dniach od wyklucia małe Kwezale opuszczają gniazda. Wszystkie Kwezale są płochliwe, rzadko śpiewają. Panuje przekonanie, że w niewoli szybko zdychają.

Piłodziób wspaniały

[Momotus momota], (momot). Na wierzchu przeważnie ubarwione są zielono, czubek głowy i czoło są niebieskie, środek ciemienia czarny, a gardło i boki rude. Ogon dochodzi do 30 cm długości (zaniepokojony ptak kiwa nim na boki), a jego oba środkowe pióra są częściowo wyłysiałe. Swoje gniazda buduje na ziemi. Związana jest z nim legenda o stworzeniu świata przez Boga Sibo. Według niej jako jedyne zwierzę nie uczestniczył w pracach i skazany został za to na wyskubanie ogona i życie przy ziemi.

Puchaczyk żółtobrzuchy

[Pulsatrix perspicillata], (Murukutu). Sowa. Ma brązowy grzbiet i żółtawy spód. Na czarnej głowie ma biały rysunek w formie okularów. Żywi się drobnymi kręgowcami i krabami. Niekiedy rozdziera wiszące gniazda kacyków, aby pożreć ich pisklęta.

Myszołowy

myszołów zwyczajny - [Buteo buteo]. Maja ogromne, długie i szerokie skrzydła i stosunkowo krótki wachlarzowato rozłożony ogon. Ubarwienie jest zmienne. Spodnia strona skrzydeł i ogon zaznaczone w drobniejsze, poprzeczne prążki. Długość całego ciała wynosi mniej więcej 52 cm, rozpiętość skrzydeł 117 - 123 cm. W locie są powolne i ociężałe. Wydają przeciągłe gwizdy. Ich gniazda umieszczane są wysoko w koronach drzew. Od spodu są uwite z gałęzi, a wewnątrz usłane trawa lub sierścią zwierząt. Samica składa 2 - 4 białe jaja. Żywią się owadami, myszami, wężami, chorymi i osłabionymi ptakami.

myszołów rdzawosterny - [Buteo jamaicensis], (czerwonoogonowy orzeł, myszołów antylski). Długość ciała od 19 do 24 cali. (Samice są o 25% większe od samców). Upierzenie od jasno do ciemnobrązowego. Podbrzusze jaśniejsze od reszty. Na brzuchu charaktrystyczny czarny pas. Nogi i stopy żółte. Kolor oczu zmienia się od żółto-szarego u pisląt do ciemnobrązowego u osobników dorosłych. Bardzo terytorialne ptaki. Budują gniazda na skrajach lasów lub na samotnie rosnących drzewach.

Nocolot szary

[Nyctibius griseus]. Posiada ochronne ubarwienie. Bardzo szeroko otwierany dziób i nogi są żółte. Siada pionowo na połamanym krzewie lub gałęzi i pozostaje nieruchomy niczym jej przedłużenie. Zamieszkuje obrzeża lasów oraz leśne polanki.

Ostrygojady

(Haematopus ostralegus). Posiadają czarno-białe upierzenie oraz czerwone dziób i nogi. Zamieszkują płaskie i wydmowe wybrzeża morskie, delty rzek. Osiągają około 40 cm długości ciała i do 79 cm rozpiętości skrzydeł. Sprawnie biegają i pływają. Gnieżdżą się w płytkich dołkach osłoniętych kępami traw. Jedynym miejscem w Kostaryce gdzie samice składają jaja jest wyspa Bolanos. 3, 4 jaja zazwyczaj wysiadywane są 26-28 dni. Pisklęta zaraz po wykluciu opuszczają gniazdo. Zdolność do lotu osiągają po 5 tygodniach.

Papugi długoogonowe

Wyróżniają się długimi ogonami i potężnymi dziobami, którymi potrafią rozgryźć najtwardsze owoce.

ara żółtoskrzydła - [Ara Macao], (ara żółtoskrzydła, ara szkarłatna). Występują od Meksyku do Panamy oraz na wyspie Trynidad. W Kostaryce żyją tylko w trzech miejscach: w Rezerwacie biologicznym Carara (2000 sztuk), Parku Narodowym Corcovado (150 sztuk) i Parku Narodowym Palo Verde (7 sztuk). (Jest również plan zasiedlenia ich w Parku Narodowym Piedras Blancas). Papugi są przedmiotem działalności fundacji Proiguana niedaleko Orotiny w prowincji Alajuela. Zazwyczaj mają około 85 cm długości, jaskrawo-czerwone upierzenie (niebiesko-żółte skrzydła, czerwony ogon i biały łepek). Żywią się głównie pestkami i miąższem owoców, czasami liściami lub kwiatami. Mają czteropazurowe stopy i zakrzywiony dziób. Zjadają wiele niedojrzałych owoców, często zawierających toksyny. Jedna z teorii głosi, że połykając dużo bogatej w minerały gliny, papugi wspomagają swój organizm w neutralizowaniu trucizn. Samice zazwyczaj składają w grudniu do dwóch jaj. Okres inkubacji trwa około miesiąca. Papugi tego gatunku żyją do 45 lat.

ara oliwkowa - [Ara ambigua], (ara błękitna, ara militarna, ara Buffon, ara zielona). Razem z ogonem może osiągać nawet metr długości. Posiada zielone upierzenie, biała głowę i czerwone plamki na skrzydłach. Występuje od Nikaragui po Kolumbię. W Kostaryce spotykane są najczęściej na wybrzeżu karaibskim. Żywią się pestkami, owocami i orzechami. Zazwyczaj występują w małych grupach od 5 do 6 osobników. Zagrożone są wyginięciem. Uczone w niewoli mogą powtarzać nawet całe zdania.

Pelikany

Duże ptaki morskie o długości ciała około 150 cm., długiej szyi i długim, spłaszczonym dziobie przypominającym mocny hak. Ich cecha charakterystyczna jest duża, rozciągnięta skóra pod żuchwa oraz krótkie nogi o palcach spiętych błona pławna. Odżywiają się rybami (ich kieszeń dzioba może pomieścić 2-3 razy tyle, co żołądek).

pelikan brązowy - (Pelicanus occidentalis, pelikany brunatne, pelikany zwyczajne). Najmniejsze z rodziny pelikanów. Ich gardziele moga pomieścić trzy razy tyle co ich żołądek. Mają około 50 cm długości i ważą około 10 pounds. Mają kasztanowo-białe szyje, białe głowy z żółtą koroną, brązowy grzbiet i ogon, czarno-brazowy brzuch i czarne nogi. Znane są z wykonywania podniebnych baletów. Teren swych łowów obserwują z powietrza, i gdy ujrzą rybę nurkują za nią nawet kilka metrów w głąb. Gniazdują na skalistych wysepkach lub nad brzegami jezior. Ich największe stanowisko lęgowe w kraju znajduje się na wyspie Guayabo, w zatoce Nicoya. Znamienna cecha jest fakt, że żerują na obu kostarykańskich wybrzeżach, lecz wylęgają się jedynie na wybrzeżu pacyficznym (Rezerwaty Wysp Guayabo, Negritos i Pajaros, Cabo Blanco, Ballena). Ich wizerunek wykorzystany został do wykonania statuetek na Festiwal Filmów Kostarykańskich.

Piaskowiec

[Calidris alba]. Maja prosty czarny dziób i szare nogi. Żywią się skorupiakami, mięczakami, wodorostami i nasionami wyrzucanymi na brzeg. Gniazda budują na ziemi.

Piłodziób błękitnobrwisty

[Eumomota superciliosa]. Długość ciała do 35 cm. Wielobarwne upierzenie. Zamieszkują suche, luźne lasy z gęstym poszyciem. Przesiadują na słupach telegraficznych wzdłuż szos. Gnieżdżą się w głębokich (1,5 metra) norach nad brzegami rzek. Znoszą od 3 do 4 jaj.

Piranga szkarłatna

[Piranga olivacea]. Mają od 6,5 do 7,5 cali długości, a rozpiętość ich skrzydeł wynosi 11 cali. Dojrzałe samce są jasnoczerwone z czarnymi skrzydłami i ogonem. Samice mają oliwkowe grzbiety i żółte spody z ciemnymi ogonami i skrzydłami. Są wabione przez śpiew samców. Kiedy wygrzewają jaja, dokarmiane są przez samce. Preferują lasy liściaste i miejskie parki. Gnieżdżą się na skalistych wybrzeżach.

Pustułka amerykańska

[Falco sparverius]. Mają od 19 do 21 cm długości, a przeciętna rozpiętość skrzydeł wynosi 55 cm. Wyróżniają się rdzawym ogonem, który u samicy jest ciemnoprążkowany, a u samca zakończony ciemna przepaska. Gnieżdżą się w dziuplach drzew, zagłębieniach budynków, pudełkach i opuszczonych gniazdach po innych ptakach. Żyją w różnych środowiskach, ale warunkiem ich egzystowania są otwarte przestrzenie. Są samotnikami, ale gdy zejdą się w pary w okresie rozrodczym, oboje bronią swego terytorium. Polują wczesnym rankiem i wieczorami. Ich dietę stanowią owady, w szczególności koniki polne.

Rudzianka wielka

[Piaya cayana], (rudzianka amerykańska). Jej upierzenie z wierzchu jest rude, a od spodu szare. Wyróżnia się bardzo długim ogonem. Dźwięcznym głosem wydaje okrzyk brzmiacy wyraźnie "piaya" od którego pochodzi jej nazwa naukowa.

Rybitwa czubata

(Sterna sandvicensisi, rybitwa kanapkowa). Ma krótki, widełkowaty ogon, długi, czarny dziób i rozczochrany czub z piór. W połowie XIX wieku ich jaja sprzedawane były w cenie kurzych. Gnieździ się tylko na wybrzeży karaibskim Kostaryki. Jeżeli jakiś intruz wtargnie do kolonii z gniazda podrywają się wszystkie ptaki jednocześnie i otaczają go gęsta chmura zawadzając o siebie skrzydłami (spada na niego deszcz ptasich odchodów). Pisklęta pozostają w gnieździe przez dwa dni, potem spacerują w pobliżu tworząc z innymi pisklakami przedszkola i robią wycieczki oddalając się znacznie od gniazd. Rodzice rozpoznają je po wyglądzie i głosie i tylko im przynoszą w dziobie ryby.

Rybołowy

[Pandion haliaetus], (rybny orzeł). Łowi ryby w locie. Przystosowane do tego celu ma długopalczaste nogi z kolcami pod palcami (od innych drapieżników odróżniają się jednakowej długości palcami skierowanymi do przodu i tyłu). Upierzenie na spodzie jest białe (kamuflaż przeciw rybom), i czarne na grzbiecie (kamuflaż przeciw drapieżnym ptakom nie mogącym odróżnić ich od wody). Występuje na całym terytorium Kostaryki. Swoje gniazda zakładają w wyższych partiach drzew, telefonicznych słupach, mostach a nawet wrakach statków. Zazwyczaj znoszą trzy białe jaja z czerwonymi plamami, które wysiadują przez 5 tygodni. Zdarza się że chwyciwszy zbyt duża rybę giną wciągnięte pod wodę przez swa niedoszła ofiarę.

Błękitniczek czerwononogi

[Cyanerpes cyaneus]. (Sai bladogłowy). Ma hakowato zakrzywiony ku dołowi dziób przystosowany do przebijania kielichów kwiatowych i wysysania nektaru. Żywi się ponadto owocami i owadami. Ma turkusowa barwę głowy i purpurowo-niebieska resztę ciała skrzydła, grzbiet i ogon czarne). Zamieszkuje wnętrza lasów. Gniazda buduje na wierzchołkach drzew.

Sępy

Najdoskonalsze szybowce wśród ptaków lądowych. Często spotkać je można na wysypiskach śmieci. Maja naga skórę głowy i szyję.

sęp czarny - [Coragyps atratus], (urubu czarny). dochodzą do 65 cm dł. Rozpiętość ich skrzydeł wynosi 140 cm. Odżywiają się głównie odpadami i padliną. Nie pogardza jednak małymi czaplami, oposami, małymi żółwiami i skunksami. Składają od 1 do 3 jaj, które wysiadywane są przez około 35 dni zarówno przez samca i samicę. Po 70 dniach od wyklucia małe opuszczają gniazdo. Często pojawiają się na plażach tuż po wykluciu żółwi którymi się odżywiają.

Sinoliczka

[Anas discors], (cyranka modroskrzydła, cyranka niebiesko-skrzydła). Blisko spokrewniona z cyranka. Samiec na szarej głowie, między oczami i nasada dzioba ma biały półksiężycową plamę. Gnieździ się na różnych zbiornikach wodnych, preriach i terenach zalesionych. Trybem życia przypominają europejska cyraneczkę. Zamieszkuje m.in. Rezerwat Narodowy Cano Negro.

Słonecznica

[Eurypyga helias]. Do 50 cm długości. Krępe tułowie, szyja, dziób i nogi długie, bardzo pstre upierzenie z licznymi plamkami i kreskami. Głowa czarna z biała brwią. Przednia część ciała brązowa, brzuch biały a ogon długi. Zamieszkują brzegi strumieni leśnych rzeczek, gdzie brodzą w poszukiwaniu owadów i małych rybek.

Sokół wędrowny

(Falco peregrinus). Najszybszy z powietrznych łowców (w czasie ataku osiąga szybkość 200 km/h). Jego dieta składa się z schwytanych w powietrzu ptaków. Nie buduje własnego gniazda, lecz wykorzystuje stare, zbudowane przez inne ptaki. Jaja składa na skalnych występach. Zdobycze łowi tzw. lotem nurkowym podczas którego osiągać może prędkość 180 km/h. Swe ofiary zabija natychmiast uderzeniem szponów. Występują m.in. w Rezerwacie Guayabo, Negritos i Pajaros.

Ślepowron

ślepowron czarnogłowy - (Nycticorax nycticorax, czarnogłowa czapla nocna). Długość ciała 60 cm. Na grzbiecie są czarne, pod spodem białe, a ogon popielaty. Nogi o bardzo długich palcach są siarkowożółte, a dziób czarny. U osobników dorosłych, z ciemienia wyrastają trzy długie opadające na grzbiet wąskie pióra. Gniazda budują na gałęziach i składają do nich 2 - 4 jaj. Po 21 dniach w odstępach 1 lub 2-dniowych wykluwają się z nich pisklęta. Początkowo karmione są przetrawionym pokarmem z wola dorosłych ptaków, a potem rybami i żabami. Ich największa kolonia znajduje się w Parku Narodowym Palo Verde.

ślepowron żółtogłowy - (Nycticorax violaceous, żółtogłowa czapla nocna). Długość ciała 60 cm. Ma charakterystyczny, czarno-biały rysunek na głowie oraz jednostajne, ciemne ubarwienie, na nogach lekko zielonkawe. Podczas lotu jego nogi wystają ponad ogon. Żerują gromadnie wśród krzewów na skraju bagien. Odżywiają się wodnymi owadami i małymi kręgowcami.

Tangary

Tangar niebieski - (Thraupis episcopus). Głowa i brzuch są niebiesko-szare i przechodzą w jaśniejszy odcień niebieskiego na skrzydłach i ogonie. Preferują wilgotne, otwarte przestrzenie do 2.300 m.n.p.m. Mają 18 cm długości. Budują miseczkowate gniazda. Samice wysiadują jaja samodzielnie. Pojedyncze ptaki łączą się w pary i pozostają ze sobą przez cały rok. Spożywają jedynie miękkie nasiona, owady i owoce.

Tukany

(fruwające banany, pieprzojady). Odlegli kuzyni dzięcioła. Kostarykę zamieszkuje 6 rodzajów tukanów. Gnieżdżą się najczęściej w dziuplach powiększanych po wcześniejszych lokatorach. Posiadają dzioby kilkakrotnie dłuższe od głowy. Żywią się owocami, pisklętami innych ptaków i jaszczurkami. Mianem "tukan" w Kostaryce określa się również banknot 5.000 colonów (ze względu na znak wodny w postaci tukana).

tukan tęczodziobowy - [Ramphastos sulfuratus]. Spokrewnione sa z dzięciołami. Występują od Meksyku po Kolumbię i Wenezuelę. W Kostaryce szczególnie spotykane są w lasach deszczowych po stronie karaibskiej. Samce są nieznacznie większe od samic. Oboje troszczą się o potomstwo. Maja czerwone upierzenie z żółtymi "śliniaczkami", szyja i tyłem. Wyróżniają się wielkim "bananowym" dziobem (może być w kolorze zielonym, żółtym, czerwonym, niebieskim i brązowym). Żywią się owocami (są największymi ptakami zjadającymi owoce na terenie Kostaryki), insektami, ptasimi jajami, pisklętami, żabami i małymi jaszczurkami.

arasari płomienny - [Pteroglossus frantzii]. małe tukany żyjące w niewielkich stadach za dnia, a w nocy pojedynczo na gałęziach. Maja karku ozdobę w postaci kasztanowatej przepaski, czerwony kuper i tył grzbietu, czerwono-żółty spód czarna plamę na piersi i czarno-biały dziób. Zamieszkują wilgotne lasy i plantacje do 1.300 m.n.p.m.

arasara obrożna - [Pteroglossus torquatus]. Ma na karku ozdobę w postaci kasztanowej przepaski, lśniąco-czerwony kuper, jak również tył grzbietu i pokrywy nadogonowe. Spód ciała ma ubarwienie mieszane - czerwono-żółte. Na piersi znajduje się czarna plama, a na brzuchu czerwono-czarna przepaska. Czarno-biały dziób ma u nasady wąski, biały prążek.

tukan brązowodziobowy - [Ramphastos Swaissoni]. - Ich odgłos przypomina rechot żab. Występują w Parku Narodowym Cahuita.

Urubu

urubu zwyczajny - [Cathartes aura]. Ma nieproporcjonalnie mała w stosunku do reszty ciała głowę. Jest czerwona i podobnie jak szyja pozbawiona upierzenia. Skrzydła czarne, a od spodu lekko srebrne. Dziób jest jasny i mały. Stopy służą im raczej do chodzenia niż chwytania zdobyczy. Żyją w wilgotnych lasach, w pobliżu pól uprawnych. Rozpiętość jego skrzydeł wynosi 1,8 m, a ciężar 2 kg.

urubu królewski - [Sarcoramphus papa], ( sęp królewski, kondor królewski). Kremowo-biały z czarnymi skrzydłami i ogonem. Ma czerwoną, pomarańczową lub purpurową głowę z licznymi naroślami i szary kołnierz. Miertzy 32 cale. Rozpiętość skrzydeł wynosi 2 metry. Odznacza się słabym powonieniem, ale za to bardzo dobrym wzrokiem. Gnieżdżą się na ziemi lub w dziuplach powalonych drzew. Zazwyczaj składają 1 jajo, którym opiekują się oboje rodzice. Żywi się padliną i resztkami po uczcie np. jaguarów.

Warzęchy

warzęcha biała - [Espatula rosada]. Posiada charakterystyczny rozszerzony, hakowaty dziób, który służy do odcedzania pożywienia z wody. Zamieszkuje Rezerwaty Cano Negro, Ostional oraz Park Narodowy Palo Verde.

warzęcha różowa - [Ajaja ajaja]. Ma ciemnoczerwone skrzydła, białe szyje i grzbiet, żółtokremowa naga szyję, brązowy dziób i czerwone nogi. Tworzy stada liczące do 1000 osobników (często z innymi ptakami). Swoje gniazda buduje w mangrowiowych zaroślach i składa do nich od 3 do 5 brudnobiałych nakrapianych jaj. Tłumnie występuje na plaży Flamingo oraz przy północnym nabrzeżu miasta Puntarenas.

Wężówka amerykańska

[Anhinga anhinga], (ptak wąż). Szczupłe ptaki o długich, cienkich skrzydłach. Maja spięte błona pławna palce wiosłowatych nóg oraz ciasno przylegające do ciała upierzenie umożliwiające nurkowanie. Żyją grupowo w zabagnionych lasach i nad brzegami jezior. Odżywiają się kijankami i pijawkami. Polując składają szyję na grzbiecie w kształt litery Z i uderzają nią błyskawicznie do przodu chwytając ofiarę dziobem. Następnie targają zdobycz w wodzie potrząsając nią gwałtownie na boki i w końcu łykając. Ich gniazda są stosunkowo dużych rozmiarów. Zamieszkują rezerwat Cano Negro.

Yguirro

[Turdus grayi], (drozd brązowawy, rudzik). Ptak narodowy Kostaryki. Ma brązowe upierzenie i czerwone oczy. Podczas godów samce wyróżniają się pięknym śpiewem. Miejscowi zwykli wówczas mówić, że w ten sposób przywołują deszcz. Zarówno samce, jak i samice wysiadują jajka i wspólnie opiekują się potomstwem. Występują m.in. w Parku Narodowym Poas.

Żabiru argentyński

[Jabiru mycteria]. Największy ptak zachodniej półkuli. Śnieżnobiały z naga głowa, szyja koloru czarnego i ogromny nieco zakrzywiony ku górze dziób. Jego rozpiętość skrzydeł dochodzi do 2,4 metra. Zamieszkuje w pobliżu jezior i bagien. Na wysokich drzewach budują charakterystyczne, olbrzymie gniazda.


 
© 2004; SŁUPSK; Rafał Cezary Piechociński