Średniowieczna baszta znajdująca się przy ulicy Francesco Nullo w Słupsku (nieopodal Miejskiej Biblioteki Publicznej).
Niekiedy mylnie określana jest jako Baszta Prochowa lub Owsiana (które to były osobnymi basztami w obrębie nieistniejącej Bramy Holsztyńskiej). Pojawia się też w opisach jako Baszta Okrągła.
Charakterystyczne jest to, że większość jej obwodu znajduje się w obrębie murów. Legenda głosi, że owe przylegające do niej mury wybudowane zostały przez chciwego kupca Holsta. Skazany on został za szwindle dokonywane dwoma różnymi korcami jako miarkami. Przy transakcjach sprzedażowych posługiwał się on korcem mniejszym, a większym tylko przy kupnie. Ku przestrodze innym wspomniane korce miały być ponoć wmurowane w basztowe ściany. Po wojnie w ruinach do roku 1966 funkcjonował prowizorycznie urządzony i prowadzony przez rodzinę Czułczyńskich warsztat samochodowy. Przylegała również do niej mała stodółka w której rodzina Chrząstków trzymała konie.
W 1977 roku zrekonstruowano okrągły zarys fundamentów baszty oraz wzmocniono ocalałą półokrągłą ścianę z charakterystyczną niszą na styku z murem obronnym.
W 2011 roku baszta przeszła kolejny lifting polegający na uzupełnianiu skruszałych cegieł i wyrównaniu zwieńczenia. Zabezpieczono też fundamenty które wzmocniono warstwą betonu izolacyjnego. Oczyszczono też za bardzo bujną roślinność przymurza od strony Słupi.
Krowa karłowata
W 1998 roku pod basztą na dzisiejszym parkingu zaczęto rozkopywać ziemię. Celem tej operacji miało być wyrównanie pofałdowanej już powierzchni z trylinki. Podczas wykopów natrafiono na kości. Na miejscu zjawili się archeolodzy. Plotki w mieście głosiły, że odkryto szczątki nieznanego w naszych czasach zwierzęcia. Po ekspertyzach okazało się, że odkopano unikat w skali całej Europy – zaledwie metrowej wysokości szczątki karłowatej krowy.
Baszta wymurowana jest w wątku polskim, zbudowana została na rzucie koła, a większa część jej obwodu znajduje się w obrębie muru. Zachowały się jedynie jej fragmenty w postaci wysokiej ściany od strony rzeki oraz okrągłej podmurówki. Od strony czołowej grubość muru osiągała 1,6 m. Średnica wynosi 4 m. Od strony zewnętrznej lico baszty i muru wzniesiono pionowo ku górze. Na ścianie wewnętrznej występuje duży łęk ostrołuczny o grubości jednej cegły. Pod nim mniejszy również ostrołuczny. Jest wysunięty około 2 cm przed lico ściany.
W VIII.2016 roku pojawiła się informacja, że Słupsk zrekonstruuje basztę w ramach projektu ożywienia okolic Biblioteki Miejskiej. Miałaby stać się siedzibą bractwa rycerskiego. Do roku 2020 ostatecznie zrekonstruowane mają być jej 3 kondygnacje.
Grubość murów baszty
Baszta Więzienna z kolistym fundamentem i przymurzem
Zachowana część ściany z charakterystyczną wnęką
KONTAKT
Słupsk
Kostaryka
Rafał Cezary Piechociński
| 
