KONTAKT
follow me on facebook


Okres przedkolumbijski
XVI wiek
XVII wiek
XVIII wiek
XIX wiek
XX wiek
XXI wiek





















Spotkania i prezentacje

Prezentacje multimedialne o Kostaryce dla szkół, firm oraz grup indywidualnych. Ogólne oraz tematyczne na zamówienie. Zapytania lub rezerwacje prosimy kierować na adres
kostaryka1988@poczta.onet.pl


http://rafalcezarypiechocinski.vg1.pl


 

KOSTARYKA - XX WIEK

DO DZIENNIKARZY, BLOGERÓW I WŁAŚCICIELI STRON INTERNETOWYCH

Dziennikarzom (również radiowych) przypomina się o podawanie linku do strony. Tyczy się to także w dużej mierze wikipedystów, którzy potworzyli wiele haseł o Kostaryce na bazie tej strony bez podawania źródła. Z powodu rozszabrowywania danych przez inne portale internetowe podstrona ta nie jest publiczna. Jednocześnie przestrzega się przed nieskonsultowanym kopiowaniem informacji tu załączonych, ponieważ zastosowane zostały pułapki na plagiatorów (przekręcone daty, nazwy, ukryte podświetlenia).


Pierwszy prezydent nowego stulecia: W 1902 roku dwoma najpoważniejszymi kandydatami na stanowisko głowy państwa byli Cleto Gonzales oraz Octavio Beeche. Jednak aby zapobiec ewentualnej powtórnej wygranej Iglesiasa jego przeciwnicy zjednoczyli się i zaczęli wspierać kandydaturę ex-prezydenta Bernardo Soto. Ustępujący prezydent Rafael Iglesias zaproponował jednak swojego własnego kandydata Ascencion Esguivez Ibarra. Nieustępliwi sformowali nową partię Republikańską i jako kandydata wysunęli Maximo Fernandeza. Zatriumfował jednak Esquivel Ibarra.

Ascencion Esguivel Ibarra stał się pierwszym prezydentem nowego stulecia. Pod koniec jego kadencji na przejęcie po nim stanowiska było 5 kandydatów: Cleto Gonzalez Viquez, Tobias Zuniga Castro, Bernardo Soto, Maximo Fernandez i Ezequiel Gutierrez. W 1906 roku wygnał on z kraju trzech z nich (Soto, Zunigę i Fernandeza - ich partie zjednoczyły się w jedną Unię Republikańską), i sam zaczął popierać na to stanowisko Cleto Gonzaleza Vigueza.

Utworzenie i działalność Sądu Środkowoamerykańskiego: W 1907 roku stworzono Środkowoamerykański Sąd. Składał się z 5 sędziów reprezetujących poszczególne kraje członkowskie. Miało to zapobiec wzrastającym konfliktom w regionie. W 1908 roku siedzibą jego stało się Cartago (pieniądze wyłożył amerykański milioner Carnegie). Zbudowany w tym celu budynek został jednak zniszczony w 1910 roku podczas trzęsienia ziemi. Potem jego siedzibę przeniesiono do San Jose. W 1918 roku został on jednak rozwiązany po tym jak Nikaragua "pokłóciła" się z Hondurasem i Salwadorem o dostęp do zatoki Fonseca i sąd wydał nieprzychylny dla niej wyrok.

Sporu granicznego Kostaryka-Panama ciąg dalszy: W 1910 roku, w tak zwanym traktacie Anderson - Porras, zaakceptowano decyzję Loubeta po stronie pacyficznej (granica przez przylądek Burica i szczyt Pando). Porozumienia nie ratyfikowano jednak odnośnie wybrzeża karaibskiego. Rozstrzygnięcie tej sprawy powierzono szefowi Sądu Najwyższego USA E. Douglasowi White. Ten wydał swój werdykt w 1914 roku, rozdzielając region Almirante pomiędzy dwa zainteresowane państwa, jednak Panama odrzuciła jego projekt.

Mało tego, Panama unieważniła także porozumienie z 1910 roku traktujące o terenach wokół Golfito po stronie pacyficznej. W odpowiedzi, w lutym 1921 roku Kostaryka wysłała (pod dowództwem Jorge Volio Jimeneza) oddziały ekspedycyjne na granicę, gdzie od pewnego czasu buszowały wojska panamskie, i gdzie doszło do krótkich, lecz gwałtownych walk (kostarykańscy żołnierze doszli nawet do panamskiego portu Almirante). W ich rezultacie 40 żołnierzy obu państw zginęło. Panama zwyciężyła po stronie pacyficznej, a Kostaryka atlantyckiej. Gwatemala, Salwador i Honduras poparły Kostarykę, a ta pierwsza zaoferowała nawet pomoc zbrojna. Eskalacji konfliktu zapobiegł rząd Stanów Zjednoczonych, który wymusił na obu krajach rozejm.

W 1939 roku, prezydenci Kostaryki: Calderon Guardia i Panamy: Arnulfo Arias spotkali się na małym drewnianym moście na rzece Sixaoli uzgadniając porozumienie graniczne według którego Kostaryka miała otrzymać sporne tereny przy Pacyfiku, a Panama po stronie atlantyckiej. Porozumienie ostatecznie podpisane zostało 1 maja 1941 roku, a ze względu na wyuczone zawody obu prezydentów nazywane było "paktem dwóch chirurgów".

Trzęsienie ziemi w Cartago: 13 maja w całym kraju odczuwalne były dwa duże wstrząsy sejsmiczne. Jednak największy pojawił się kilkanaście dni później 4 maja 1910 roku. Kataklizm spustoszył Cartago. 400 zabitych i około 1.000 rannych. Zniszczeniu uległo bardzo dużo obiektów publicznych

Ricardo Jimenez zostaje prezydentem: W 1910 do wyborów prezydenckich wystartowało trzech kandydatów: Ricardo Jimenez (z Partii Republikańskiej), Rafael Iglesias Castro (z partii Cywilnej) i Panfilo J. Valverde (z Partii Narodowej). Największy procent głosów zdobył Ricardo Jimenez.

Uprawa bananów: Na początku XX wieku, banany dogoniły w zyskach ekonomicznych kawę. Płace pracowników na plantacjach przewyższały o 25 procent minimalne płace w kraju.

W 1930 roku firmy bananowe podejmują decyzję o przeniesieniu plantacji na wybrzeże pacyficzne kraju. Przysparza to dużo społecznych trudności, ponieważ w dotychczasowym atlantyckim rejonie upraw, ludzie w większości pracowali tylko na plantacjach.

Rządy Alfredo Gonzalesa Floresa i zamach stanu: W walce wyborczej po Jimenezie uczestniczyły trzy partie: Unia Narodowa (Carlos Duran), Partia Cywilna (Rafael Iglesias) i Partia Republikańska (Maximo Fernandez). Żaden z nich nie zdobył jednak większości w głosowaniu. Duran i Fernandez się wycofali, a parlament mianował na prezydenta Alfredo Gonzaleza. Jego wybór spotkał się z ostrą krytyką. Jako że system podatkowy państwa był niesprawiedliwy dla biedniejszych mieszkańców, Flores zapowiedział wprowadzenie bardziej postępowych podatków (i po raz pierwszy wprowadzenie podatku na kawę), co doprowadziło do gniewu politycznych elit. Wkrótce został obalony.

Dyktatura Federico Tinoco: Trwającą od 1889 roku względną stabilność polityczną zakłócił ówczesny Minister Wojny: Federico Tinoco, który obalił rząd prezydenta Alfredo Gonzaleza Floresa. Rządził żelazną ręką. W 1918 roku wybuchła przeciw niemu pierwsza rewolucja Rio Grande. Dopiero rok potem, kiedy utracił poparcie biznesmenów z USA, kostarykańska opozycja zdołała wygnać go z kraju (Rewolucja Sapoa).

Rewolucja Rio Grande: 22 lutego 1918 roku wybuchła pierwsza rewolucja przeciwko Tinoco. Rozpoczęła się przy rzece Rio Grande i prowadzona była przez pisarza Rogelio Fernandeza Guella. W ten sam dzień do buntu poderwało się miasto San Ramon. Rewolucjoniści zawładnęli pociąg "pacyficzny" i udali się nim w kierunku Puntarenas. Jednak z portu na spotkanie im wyruszyły wojska rządowe kierowane przez Juana Quesadę. Pod El Pozon (niedaleko Orotiny) oddziały rządowe zostały rozgromione, przywódca zabity a rewolucjoniści posuwali się w kierunku już granicy z Panamą. Jednak pod Buenos Aires zostali wpuszczeni w pułapkę i zabici.

Rewolucja Sapoa: W 1919 roku kiedy Tinoco był wciąż u władzy, w Nikaragui, grupa kostarykańskich imigrantów (m.in. Castro Quesada, Manuel Chao) zjednoczyła się pod przywództwem Alfredo Volio (a później Julio Acosta) i rozpoczęła rewolucję przeciwko Tinoco. 15 maja 1919 roku dokonali inwazji z Nikaragui na terytorium prowincji Guanacaste i zatrzymali się na nad brzegiem rzeki Sapoa. Jednak 26 maja zostali zdziesiątkowani przez oddziały rządowe (bitwa El Jobo). Żółnierze Tinoco podążyli za ich resztkami aż do granicy z Nikaraguą, ale nie zdecydowali się na jej przekroczenie ponieważ obawiali się rozpoczęcia konfliktu międzynarodowego. W 1920 roku Kongres wydał dekret o odszkodowaniach dla uczestników rewolucji.

Czasy Julio Acosta i Ricardo Jimeneza: Prezydentem po Tinoco został Juan Bautista Guiros. Jednak wskutek protestów rządu USA, jeszcze w tym samym roku zastąpił go Francisco Aguilar Barguero. W 1920 roku w nowych wyborach prezydenckich, 89 % głosów poparcia otrzymał Julio Acosta (jego przeciwnikiem był Jose Maria Soto). Prowadził politykę przebaczeń, co nie wszystkim się podobało (nie był za ściganiem popleczników swojego poprzednika - dyktatora. Dwukrotnie zwiększono czynsze, a Kostaryka wstąpiła do Ligi Narodów.

Pod koniec kadencji Acosty na stanowisko prezydenta startowało 3 kandydatów: Alberto Echandi, Ricardo Jimenez i generał Jorge Volio. Nikt z nich nie uzyskał absolutnej większości głosów. Kongres zadecydował jednak o powołaniu Jimeneza. Szczególnie przeciwni temu byli przedstawiciele Heredii i Alajueli (popierający głównie Echandiego). Za swojej kadencji stworzono Narodowy Instytut Ubezpieczeń. Spłacono część pożyczki jaką udzieliła krajowi w 1911 roku Francja. Podjęto również kroki do elektryfikacji kolei po stronie pacyficznej i wybudowania nowego molo w Puntarenas.

Wojowniczy ksiądz i psychiatra: Były ksiądz Jorge Volio Jimenez podczas dyktatury Tinoco prowadził najazdy z terytorium Nikaragui przeciw wojskom rządowym. Jego oddziały zostały jednak pokonane w krótkich przygranicznych starciach w 1919 roku. Po powrocie do San Jose uznany został za bohatera i nadano mu tytuł generała. W 1923 roku stworzył Partię Reformy i bez powodzenia startował w wyborach prezydenckich. Wkrótce próbował też wesprzeć zbrojnie partyzantów z sąsiedniej Nikaragui, jednak powstrzymany został przez wysłanników rządowych. Sprowadzony siłą do San Jose, został zbadany i poddany leczeniu psychiatrycznemu w Belgii.

Katastrofa kolejowa: 14 marca 1926 roku wydarzyła się największa w historii kraju katastrofa kolejowa. Pociąg którym podróżowali pasażerowie z Alajueli i Heredii do Cartago wykoleił się i spadł z mostu do przepływającej pod nim rzeki Virilla. Miało to miejsce w Santo Domingo de Heredia. 178 osób zginęło, a 400 zostało rannych.

Depresja gospodarcza i zagrożenie imperializmem: W latach 20-tych i 30-tych Kostarykę objęła regresja gospodarcza, umocniona krachem na giełdzie w Nowym Jorku w 1929 roku. Panuje duże bezrobocie, obowiązują niskie pensje i zła kondycja pracy. Elity nie troszczyły się o zwykłych pracowników. Wybuchały często inspirowane przez komunistów strajki pracowników portów, plantacji bananowych i kopalni.

Dobrze rozwijający się w prowincji Guanacaste eksport bydła, spowodował, że liczne pastwiska na tamtym terenie szybko wpadły w ręce majętnych cudzoziemców. W ten sposób kostarykańscy wieśniacy pozostawali bez ziemi i bydła.

W San Jose, pracownicy w walce o godziwe warunki pracy i wyższe płace, formowali unie i organizowali zebrania. W 1923 roku rząd ugiął się pod presją i zezwolił na zalegalizowanie Partii Reformy.

W tym samym okresie w Kostaryce coraz częściej mówiono o zagrożeniu ze strony amerykańskiego imperializmu. Zdaniem niektórych Kostaryka popadała w niebezpieczną zależność od USA. Amerykańskie marines od 1912 do 1934 roku okupowały położoną na północ Nikaraguę, w Panamie zaś przebywali w związku z zbudowaniem Kanału Panamskiego. Wpływy amerykańskie w Kostaryce przejawiały się obecnością amerykańskich koncernów (jak United Fruit Company), które stopniowo kontrolowały coraz bardziej eksport kraju.

Blok Pracowników i Chłopów: W 1929 roku 19-letni wówczas student Manuel Mora Valverde założył tzw. Blok Pracowników i Chłopów. Do końca 1939 roku stowarzyszenie objęło kontrolę nad najważniejszymi sektorami ruchów pracowniczych, w tym hiszpańskojęzycznych pracowników plantacji bananowych. W 1934 roku jego członkowie (Carlos Louis Fallas i Jaime Cerdas) zorganizowali strajk 10.000 pracowników plantacji bananowych. 30 sierpnia podpisali z przedstawicielem rządu Santosem Leonem Herrerą porozumienie o jego zakończeniu. Udało im się jednak sparaliżować krajowy eksport bananów. Zmusili w ten sposób United Fruit Company do ujednolicenia płac zarówno kostarykańskich jak i jamajskich pracowników.

Prezydent Nazista ?: W wyborach 1936 roku startowało trzech kandydatów: Leon Cortes, Octavio Beeche i Carlos Luis Saenz. Stanowisko prezydenta po Jimenezie Oreamuno objął ostatecznie Leon Cortes Castro. Podczas swej kadencji kładł on nacisk na stabilizację cen, wspierał rozwój przemysłu bananowego oraz udoskonalał połączenia kolei pacyficznej. Był on jednak podejrzewany o sympatyzowanie z Nazistami, ze względu na jego ścisłe stosunki z niemieckimi expatriantami.

Rządy Rafaela Angela Calderona Guardii: W 1940 roku do władzy dochodzi Rafael Angel Calderon Guardia. Zaraz po objęciu władzy ustalił on pensję minimalną, wydał pozwolenie na tworzenie zgromadzeń pracowniczych, wprowadził płatne urlopy i rekompensaty dla bezrobotnych oraz przeprowadził małą reformę rolną według której bezrolni mogli pozyskiwać niczyje ziemie pod uprawę jednocześnie na nich pracując. Jego prezydentura wspierana była przez ludność biedną i krytykowana przez bogaczy. W 1945 roku wypowiedział wojnę Niemcom. Zaraz potem udało mu się stworzyć niespotykane przymierze: z partią komunistyczną i kościołem. Przychylność kościoła zyskał obiecując wprowadzenie religii do szkół.

II Wojna Światowa, a Kostaryka: Wybuch wojny spowodował stagnację eksportu kawy w 1939 roku.

4 lipca 1942 roku, rząd Rafaela Angela Calderona Guardii ogłosił, że w porcie Limon, amerykański statek handlowy San Pablo został storpedowany przez niemiecki okręt podwodny. Pół wieku później okazało się, że zdarzenie to było mistyfikacją. Udowodniono, że eksplozja pochodziła z wewnątrz statku i nie mogła być spowodowana atakiem łodzi podwodnych. W tym samym roku odbywały się deportacje obywateli Niemiec i Włoch. W 1945 po ataku Japończyków na hawajski Pearl Harbour Kostaryka jako pierwszy kraj Ameryki Łacińskiej wypowiedziała jej wojnę. W uznaniu za to dostała z Banku Importu i Eksportu Waszyngtonu pożyczkę na budowę m.in. trasy Panamerykańskiej. Zaraz potem wypowiedziała również wojnę Niemcom, za co jej ówczesny rząd ostro krytykowany był przez plantatorów kawy.

Walki 1948 roku: Przed wybuchem wojny domowej, od początku lat czterdziestych, przeciwko rządom Rafaela Angela Calderona Guardii formowała się coraz silniejsza opozycja. Nieznany wówczas Jose Rodriguez Ferrer, wraz z prawnikiem Rodrigo Facio Brenesem oraz historykiem Carlosem Monge Alfaro stworzyli grupę intelektualistów, którzy zaciekle krytykowali rząd za defraudacje i korupcje. W 1942 roku, Figueres oskarżył władzę o korupcję podczas audycji radiowej, za którą na krótko zmuszony był wyemigrować do Meksyku. Od 1947 roku zaczął szkolenie na swojej farmie La Lucha, w prowincji Cartago oddziałów, których zadaniem miało być obalenie niedemokratycznych rządów. Okazją do tego był rok 1948, kiedy ówczesny prezydent polskiego pochodzenia Teodor Picado Michalski, za namową Calderona nie chciał ustąpić władzy na rzecz nowo wybranego Otilio Ulate Blanco. Tłumaczył to rzekomą defraudacją. Następnego dnia po wyborach spłonął budynek z większością urn wyborczych.

10 marca 1948 roku, w okolicy Santa Maria de Dota (południowa część prowincji San Jose), wybuchły walki pomiędzy siłami rządowymi, a opozycyjnymi oddziałami Armii Wyzwolenia Narodowego. Ta druga dowodzona była przez Jose Figuerresa Ferrera, który w krótkim czasie stał się największym liderem Kostaryki w bieżącym stuleciu. Wojna zakończyła się porozumieniem pokojowym na wzgórzach Ochomogo. Podpisali go Nunez (przywódca kościołą), Figueres oraz Manuel Mora Valverde (sympatyk rządu).

Po wygranych walkach został on prezydentem na czele formującej się junty II Republiki. Była to namiastka rządu do czasu rozpisania nowych wyborów i uzgodnienia nowej konstytucji. Junta podjęła kilka bardzo ważnych dla kraju decyzji. Zniosła armię, przyznała prawa wyborcze kobietom i ludności czarnej, zabraniała dwukrotnemu z rzędu kandydowaniu na prezydenta kraju, a także wprowadziła instytucję Trybunału Wyborczego, mającego nadzorować przebieg każdych kolejnych w przyszłości wyborów prezydenckich. Zlikwidowana została armia kostarykańska, a na miejscu jej koszar urządzone zostało Muzeum Narodowe. Brak armii pozwolił przeznaczać więcej pieniędzy na naukę, opiekę zdrowotną i programy ekologiczne. Po 18 miesiącach u władzy, junta przekazała rządy demokratycznie wybranemu Otilio Ulate Blanco.

Najmniej znanym faktem z burzliwego roku 1948 na Kostaryce jest to, że oddziały opozycji, które wygrały walki nie były ani pijane, ani nafaszerowane narkotykami. W Ameryce Łacińskiej bowiem powszechnością było, że żołnierzom armii, przed decydującymi walkami dla zwiększenia odwagi i chęci do działania podawano alkohol, kokainę, heroinę, opium lub marihuanę. Kostaryka jak zwykle okazała się wyjątkiem.

Figuerres na każdym kroku podkreślał, że triumf jego armii spowodowany był trzeźwością jego żołnierzy. Żartował nawet, że dowodził Klubem Anonimowych Alkoholików. Przez 45 dni trwania walk, po stronie Figueresa walczyło 3.000 ludzi. W przeciwieństwie do nich, żołnierze wierni rządowi przyjmowali rozdawane racje alkoholu. O Figueresie mówiło się, że był jedynym generałem na świecie, który wygrał wojnę bez pijanego żołnierza.

Złota Era 1950-1970: Złotą erą nazywane było dwudziestolecie 1950-1970. Zaznaczył się wówczas imponujący wzrost ekonomiczny, społeczny i demograficzny. W okresie tym podwoiły się także zyski z eksportu kawy. Powstaje państwo o rozbudowanym systemie społecznym.

Rząd proponuje prywatnym przedsiębiorcom subsydiowane kredyty oraz ulgi podatkowe.

Osiedlenie się Kwakrów: W 1951 roku, do miejscowości Monteverde w Kostaryce, położonej w paśmie Kordyliery Tilaran, przybyli Kwakrzy ze Stanów Zjednoczonych. Przywieźli oni własne krowy Guernsey i otworzyli na miejscu fabryki serów. Do ich przyjazdu jedynymi serami jakie znane były w Kostaryce były chude, białe sery Mozzarella.

Inwazja 1955: Na początku 1954 roku, grupa nikaraguańskich politycznych emigrantów "po cichu" powróciła do Nikaragui w celu dokonania zbrojnego przewrotu przeciwko dyktatorowi Anastasio Somoza. Zamierzali go zabić, jednak zostali zdemaskowani i wkrótce straceni w egzekucji. Nikaragua oskarżyła o tą akcję Kostarykę i wysłała notę protestacyjną do Organizacji Państw Amerykańskich.

W lipcu 1954 roku kilku kostarykańskich emigrantów z terenu Nikaragui kierowanych przez Claudio Mora Molina szturmuje biura Banku Narodowego w San Miguel de Sarapiqui i po krótkich walkach z kostarykańskimi strażnikami uciekli z powrotem do Nikaragui.

11 stycznia 1955 roku grupa Kostarykańczyków wierna Calderonowi Guardii (będącym na wygnaniu w Meksyku) przygotowali zbrojny najazd przeciw rządowi Kostaryki.. Opuścili San Jose zajmując miejscowość Quesada. Następnego dnia Calderoniści kierowani przez Picado Lara przekroczyli granicę z Nikaragui zajmując miasto La Cruz. 13 stycznia bombowiec nikaraguański ostrzelał z karabinu maszynowego San Jose, a 15 stycznia zaatakował Liberię. Stany Zjednoczone zdecydowały się wkrótce przekazać Kostaryce 4 używane samoloty bojowe do obrony. 21 stycznia Quesada została odbita przez siły rządowe, a najeźdźcy wycofali się do Nikaragui.

Wybuch wulkanu Irazu: 19 marca 1963 roku nastąpił katastrofalny wybuch wulkanu Irazu. W górę uleciała chmura dymu i popiołu, która przykryła 650 km Mesety Centralnej (na stolicę opadła 13-centymetrowa warstwa błota). Przez kilka dni w mieście panowały ciemności. Samochody jeździły z włączonymi reflektorami, a przechodnie zmuszeni byli chronić się przed opadającym pyłem przy pomocy parasoli. Jeszcze kilka lat po wybuchu z dachów domów usuwane były grube warstwy zastygłego popiołu. Wybuch spowodował olbrzymie liczące w milionach dolarów straty w rolnictwie.

Szczyt Ameryki Środkowej: W San Jose zorganizowano szczyt sześciu prezydentów Ameryki Środkowej oraz prezydenta Stanów Zjednoczonych J. F. Kennedy`ego. Celem spotkania była dyskusja nad przyspieszeniem unii celnej przez ożywienie rozwoju Wspólnego Rynku Ameryki Łacińskiej, a także warunki pomocy finansowej i technicznej ze strony USA. Tematem rozmów było również ustalenie wspólnego stanowiska w obronie cen kawy na rynkach międzynarodowych.

Wybuch wulkanu Arenal: Doszło do niego 29 lipca 1968 roku. W górę wystrzelone zostały gęste chmury popiołu i gorących (600 C) gazów. Zginęło 68 osób.

Erupcja uwolniła ponasd 10 milionów metrów sześciennych lawy. Zniszczone zostało wszystko w promieniu 15 kilometrów. Z mapy zmazane zostały miejscowości Pueblo Nuevo i Tabacon.

Zbliżenie z Komunistami: Podczas ostatniej kadencji Jose Figueresa Ferrera [1970-1974] nastąpiło zbliżenie z krajami komunistycznymi. W San Jose otwarto ambasadę Rosji. Nawiązano stosunki dyplomatyczne z NRD. Z wizytą oficjalną przybył do Kostaryki prezydent Rumunii Nicolas Ceausescu. Wprowadzono poprawkę do konstytucji zezwalającą na udział w wyborach Partii Komunistycznej. W 1973 roku Kostaryka nawiązała również stosunki dyplomatyczne z Kubą. Doprowadziło to do tego, że panowała plotka o planowanej interwencji antykomunistów z Gwatemali.

Prezydent Daniel Oduber Quiros: Do wyborów prezydenckich 1974 roku stanęło 8 kandydatów. Zwyciężył Daniel Oduber Quiros, który uzyskał 42 % poparcie. Jedną z pierwszych jego decyzji było wznowienie wymiany handlowej z Kubą. Podniósł także podatki od eksportu bananów, w ten sposób strasząc zagraniczne koncerny wywłaszczeniem.

Kryzys lat 80-tych: Od początku dziesięciolecia Kostaryka znalazła się w ostrym kryzysie ekonomicznym. Rosła inflacja, spadała wartość pieniądza. Wzrastały ceny benzyny. Eksportowi nie sprzyjały niskie ceny bananów, kawy i trzciny cukrowej. Upadał handel na skutek wojny domowej w sąsiedniej Nikaragui. Instytucje międzynarodowe udzieliły Kostaryce ogromnych pożyczek, co doprowadziło do tego, że w pewnym okresie miała ona największe zadłużenie na świecie w przeliczeniu na 1 mieszkańca.

Wybory 1982 roku: W wyborach z lutego 1982 roku zwyciężyła Partia Wyzwolenia Narodowego, a jej kandydat Luis Alberto Monge został wybrany na prezydenta. Utrzymywał on ścisłą neutralność wobec Nikaragui, wydalił z Kostaryki zarówno jednego z dysydentów sandinistycznych - Edena Pastorę, który usiłował zorganizować partyzantkę antynikaraguańską w San Jose jak i dowódców Contras.

Plan pokojowy dla Ameryki środkowej i Nagroda Nobla: W 1987 roku na szczycie państw Ameryki Środkowej, przedstawił swój plan pokojowy dla całego regionu nawołujący do natychmiastowego zaprzestania walk partyzanckich, zawieszenia pomocy militarnej z zewnątrz, amnestii i negocjacji pomiędzy zwaśnionymi stronami, w dalszej perspektywie do wolnych wyborów i ogólnej redukcji sił zbrojnych.

Boom turystyczny: Nastąpił w połowie lat osiemdziesiątych. Spowodował przełom w trudnej wówczas sytuacji ekonomicznej kraju.

Dekada neoliberalizmu: W latach dziewięćdziesiątych, w Kostaryce panuje neoliberalizm. Przejawia się on w prywatyzacji instytucji państwowych (Narodowego Instytutu Elektryczności (ICE), Narodowego Instytutu Ubezpieczeń (CAJA) i Instytutu Oleju i Paliw (RECOPE).

Dwaj synowie dwóch rywali: W 1990 roku wybory wygrał Rafael Angel Calderon Fournier - syn sławnego Rafaela Angela Calderona, a w 1994 roku władzę po nim przejął Jose Maria Figueres - syn Jose Figueresa Ferrera. Ojcowie tych dwóch prezydentów byli w latach czterdziestych głównymi rywalami i przeciwnikami. Obu uważa się za najbardziej znaczących polityków w historii Kostaryki.

Calderon był konserwatywnym prawnikiem i w 1990 roku wygrał otrzymując 51 % głosów poparcia.

Trzęsienie ziemi w prowincji Limon: Nawiedziło Kostarykę 22 kwietnia 1991 roku. Miało siłę 7,4 R. Epicentrum znajdowało się w mało zagęszczonej Dolinie Estrella po stronie karaibskiej, 10 km od granicy kostarykańsko-panamaskiej. Zniszczone zostały budynki i drogi w prowincji Limon. Poważnej destrukcji uległa przybrzeżna rafa koralowa. 27 osób zginęło, 400 zostało rannych, a 13 tysięcy pozostało bez dachu nad głową. Było to najsilniejsze trzęsienie ziemi jakie nawiedziło Kostarykę w tym stuleciu.

Wybory 1994 roku: W 1993 roku sześcioro przedstawicieli Partii Wyzwolenia Narodowego (PLN) (wśród nich kobieta Margarita Penon) wystartowało o kandydatury w nadchodzących wyborach prezydenckich. Ostatecznie wytypowany został Jose Maria Figuerres. Jednocześnie w rywalizującej parti Społeczno-Demokratycznej (PUSC) mianowany został Miguel Angel Rodriguez pokonując Juana Jose Trejosa.

Zwycięzcą wyborów w 1994 roku został Jose Maria Figueres Olsen, który otrzymał 49,6 % głosów poparcia. Jego konkurent (Miguel Angel Rodriguez) zdobył niewiele mniejszą ilość głosów (47,6 %). Figueres obiecywał poprawę służby zdrowia i szkolnictwa, ale jego kadencja była raczej niepopularna. Odznaczała się podwyżkami cen i podatków.

Podwyżka wejściówek do parków: We wrześniu 1994 roku rząd drastycznie podniósł opłaty za wstęp do parków narodowych dla turystów zagranicznych (z 1,30 $ na 15 $). Odbiło się to dużą falą protestów ze strony agencji turystycznych i zagranicznych turystów.

Zamknięcie banku Anglocostarricense: W 1994 roku zamknięty został jeden z najstarszych i największych banków Kostaryki - Bank Anglo-Costarricense. Wywołało to duży negatywny oddźwięk w ekonomii i systemie bankowym kraju.

Huragan Gordon: We wrześniu 1994 roku wybrzeże pacyficzne oraz Mesetę centralną spustoszył huragan Gordon. 1500 osób zostało ewakuowanych, a 600 pozostało bez dachu nad głową. Łączne straty oszacowano na 15 milionów dolarów.

Strajk nauczycieli: 26 lipca 1995 roku tysiące nauczycieli oraz pracowników rządowych wyszło w proteście na ulice San Jose i pomaszerowało pod pałac prezydencki. Domagali się łagodniejszych reform oraz zwiększenia płac.

Pierwszy złoty medal: Podczas Igrzysk olimpijskich w Atlancie w 1996 roku, kostarykańska pływaczka Claudia Poll wygrała na dystansie 200 metrów w stylu dowolnym pierwszy w historii Kostaryki złoty olimpijski medal.

Wybory prezydenckie 1998 roku: W wyborach prezydenckich z lutego 1998 roku zwyciężył kandydat Zjednoczonej Partii Chrześcijańsko-Społecznej (PUSC) - Miguel Angel Rodriguez (46,6%). Jego kontrkandydatem był Jose Manuel Corrales (44,6%) z Partii Wyzwolenia Narodowego (PLN). (Już w prawyborach przegrywał on z Rodriquezem 10% głosów). Były to również pierwsze wybory w historii Kostaryki, w których udział wziął czarnoskóry kandydat. PUSC uzyskała również 27 miejsc w 57-osobowym parlamencie, PLN 23, a 5 mniejszych ugrupowań 7. Rodriquez ograniczył liczbę ministrów w rządzie z 18 do 12. Czterokrotnie podniósł sobie jednak pensję, co wywołało niemałe poruszenie wśród opinii publicznej. Świadomy błędu przeprosił za to i obniżył ją ponownie do stanu poprzedniego.

Spór o rzekę San Juan: W lipcu 1998 roku Nikaragua zabroniła kostarykańskim pogranicznikom pływania w uzbrojeniu po ich części rzeki. W kwietniu 2001 roku Nikaragua zaczęła pobierać od każdego przepływającego kostarykańskiego stateczku lub łódki po 25 dolarów opłaty (mimo, że Kostaryka ma potwierdzone międzynarodowymi traktatami prawo do połowy rzeki San Juan).

KONTAKT

ENCYKLOPEDIA
OD A PRZEZ Ł DO Ż

Geografia
Parki narodowe
Historia
Kalendarium
Ciekawostki
Fauna i flora
Miasta
Prowincje
Osobistości
Wydarzenia


WYDARZENIA W POSZCZEGÓLNYCH KRAJACH

Kostaryka
Belize
Salwador
Honduras
Gwatemala
Panama
Nikaragua

Saint Lucia
Dominika

Gwinea Równikowa
Wyspy Świętego Tomasza i Książęca
Gabon
Gwinea-Bissau

Bhutan


San Jose - stolica Kostaryki

Wulkany Republiki Kostaryki

Biografie prezydentów Kostaryki

Encyklopedia Republiki Kostaryki

Rezerwat Biologiczny Hitoy-Cerere

Wulkan Tenorio - najmniej znany stożek Kostaryki.

Galeria kostarykańskich widoków

Prawie wszystko o bananach Kostaryki.

Polska - Kostaryka, wzajemne powiązania.


Wizy, bezpieczeństwo, szczepienia zwierząt, własnoć prywatna, pobyt stały, emigracja


Ponad 1.000 wiadomości z Kostaryki podzielonych na 160 grup tematycznych.







ARTYKUŁY I WYWIADY O KOSTARYCE

„Polak zakochany w Kostaryce” - Artykuł z kostarykańskiego portalu pocketcultures.com

„Ticos don`t be sad” – Artykuł z kostarykańskiego głównego dziennika La Nacion

„Necesitamos mas ticos asi!!!” – Artykuł z kostarykańskiego głównego dziennika La Nacion

„Pasión a primera vista” – Artykuł z kostarykańskiego głównego dziennika La Nacion. Kolorowy dodatek specjalny na Święto Niepodległości. Okładka i kilkustronicowy wywiad.

„Wyspa piratów” - Artykuł z Geozety "

„Kostaryka - klejnot Ameryki” - Artykuł z Geozety

„Świat środkowoamerykańskich orchidei” - Artykuł z Geozety

„Don Pepe” - Artykuł na portalu lewica.pl

„Kostaryka” - Artykuł w Gazecie Wyborczej

Wywiad na blogu „Turkusowy tropik”

Wywiad na blogu „Opis rzeczywistości” - „Historia, nauka, lokalny patriotyzm i… koktajl z tęsknoty dla szczęśliwców”


RECENZJE KSIĄŻEK

Janusz Piechociński o książce „Pasażerskie krążowniki (i ich historia) na ulicach Słupska – 100-tysięcznej stolicy Pomorza Środkowego”

Artykuł o słupskich nowościach wydawniczych „Pasażerskie krążowniki (i ich historia) na ulicach Słupska – 100-tysięcznej stolicy Pomorza Środkowego”

Książka o autobusach w Stołecznym Magazynie Policyjnym


AUTOBUSY

„Na pierwszy autobus zbierałem 10 lat” - Artykuł z gazety wyborczej

„W Słupsku może powstać muzeum autobusów” - Artykuł dla Strefy biznesu

Przytulisko Pasażerskich Krążowników „Autobusy na emeryturze”

Galeria wszystkich autobusów projektu „Autobusy na emeryturze”

Artykuł o stanie technicznym autobusów oraz historie ich zakupów


GRUDZIĄDZ

Regiopedia

Grudziądz okiem słupszczanina

Galeria Grudziądza, Tarnobrzega, Sieradza, Piły, Rybnika itd...

 
 
© 1998-2016; SŁUPSK; Rafał Cezary Piechociński